Wat is braken?
Braken beschrijft de actieve evacuatie van voedsel uit de maag.
“Het is geen specifieke ziekte of diagnose op zich.”
Braken is een klinisch teken dat kan voorkomen bij vele ziekten of problemen; het is geen specifieke ziekte of diagnose op zich. Honden braken vrij gemakkelijk en af en toe braken bij een verder gezonde hond hoeft niet te wijzen op iets abnormaals.
Hoe herken ik braken?
Het braken kan beginnen met een fase van misselijkheid, waarin de hond onrustig lijkt, en mogelijk angstig. De hond kan zijn lippen aflikken, speekselen, en herhaaldelijk slikken. Het braken zelf gaat gepaard met krachtige samentrekkingen van de buikspieren, waardoor vocht, schuim of voedsel wordt uitgedreven. De zware inspanning die met braken gepaard gaat, kan voor de hond verontrustend zijn.
“Het is belangrijk braken te onderscheiden van regurgitatie.”
Het is belangrijk braken te onderscheiden van regurgitatie, dat meestal gepaard gaat met problemen aan de slokdarm en een meer passief proces is. Kenmerken die helpen om braken te onderscheiden van regurgitatie zijn:
- braken gaat meestal gepaard met buikcontracties en inspanning
- regurgitatie gebeurt meestal snel zonder buikcontracties
- regurgitatie treedt vaak op direct na het eten of drinken
Hoe ernstig is braken bij honden?
Het hangt af van de oorzaak van het braken. Veel gevallen van acuut braken verbeteren zonder medisch ingrijpen (en zonder de oorzaak vast te stellen) binnen 24 uur vanzelf. Als het braken niet binnen een dag of twee is opgehouden, moet medische hulp worden ingeroepen om vast te stellen of de hond een ernstigere ziekte heeft, of dat het braken een verstoring van de stofwisseling heeft veroorzaakt. Als het braken gepaard gaat met een of meer symptomen zoals koorts, lusteloosheid, gebrek aan eetlust, buikpijn, diarree of uitdroging, of als het braaksel bloed bevat, is het belangrijk de onderliggende oorzaak te achterhalen en een doeltreffende behandeling toe te passen.
Wat zijn enkele oorzaken van braken?
Braken kan het gevolg zijn van een kleine verstoring van de darmen, en kan worden veroorzaakt door darmparasieten of door onvoorzichtigheid in de voeding: het eten van tafelresten, afval, bedorven voedsel, of vies smakende dingen zoals bepaalde insecten. Braken kan echter ook een teken zijn van ernstiger ziekten, zoals allergieën, bacteriële of virale infecties, ontstekingsziekten zoals alvleesklierontsteking, darmobstructie door vreemde lichamen (iets dat gegeten wordt en in de darm blijft steken), orgaanfunctiestoornissen zoals lever- of nierfalen, of kanker.
“Zelfs wanneer braken wordt veroorzaakt door een kleine darmstoring, kan het tot ernstige complicaties leiden.”Zelfs wanneer braken wordt veroorzaakt door een kleine darmstoring, kan het leiden tot ernstige complicaties, waaronder de dood, als de behandeling niet vroeg genoeg wordt gestart om ernstige uitdroging en verlies van voedingsstoffen te voorkomen.
Welke soorten tests worden uitgevoerd om de oorzaak van braken te vinden?
Als uw hond niet systemisch ziek lijkt te zijn (wat betekent dat uw hond niet lethargisch is en/of zijn energie niet heeft verloren), kan de oorzaak niet ernstig zijn. In dat geval zal een minimum aantal tests worden uitgevoerd om bepaalde parasieten of infecties uit te sluiten.
Als braken gepaard gaat met verschillende andere klinische symptomen, zal uw dierenarts een reeks tests uitvoeren om te proberen de exacte oorzaak van de ziekte vast te stellen. Diagnostische tests kunnen het volgende omvatten:
- bloed- en urineonderzoek
- radiografie (röntgenfoto’s) met of zonder barium of een andere contrastkleurstof die op röntgenfoto’s te zien is
- .röntgenfoto’s
- ultrasound
- biopsieën van maag en darmkanaal door endoscopisch onderzoek
- exploratoire buikoperatie
Zie de handout “Testen op braken” voor een meer diepgaande bespreking van welke andere onderzoeken uw dierenarts zou kunnen uitvoeren. Als de diagnose eenmaal bekend is, kan een meer specifieke behandeling bestaan uit speciale medicijnen, diëten, of een operatie.
Hoe wordt braken behandeld?
Een specifieke behandeling voor onderliggende ziekteproblemen hangt af van de diagnose.
In gevallen waarbij men denkt dat de oorzaak ligt in een verkeerde voeding, kan uw dierenarts u adviseren om gedurende een periode van 6 tot 48 uur geen voedsel te geven. Na deze tijd kan u worden geadviseerd uw hond een zacht, licht verteerbaar dieet te geven. Er kan een specifiek dieet worden voorgeschreven, of uw dierenarts kan u een mengsel van gekookte kip en gekookte rijst aanraden, in kleine porties die regelmatig worden gegeven. Het is belangrijk dat uw hond tijdens deze periode geen ander voedsel krijgt. Water moet vrij beschikbaar zijn en is nodig om uitdroging te voorkomen. Als de hond goed vooruitgaat op dit dieet, kan de portiegrootte geleidelijk worden verhoogd en kan het normale dieet over een aantal dagen langzaam weer worden geïntroduceerd.
“Water moet vrij beschikbaar zijn en is nodig om uitdroging te voorkomen.”
Minder ernstige gevallen van braken kunnen ook worden behandeld met geneesmiddelen tegen misselijkheid zoals maropitantcitraat (merknaam Cerenia®), geneesmiddelen die de normale beweging van het darmkanaal bevorderen zoals metoclopramide (merknaam Reglan®) of geneesmiddelen die de ontsteking in het darmkanaal verlichten zoals metronidazol (merknaam Flagyl®). Sucralfaat (merknamen Sulcrate®, Carafate®) kan worden voorgeschreven, dat werkt als een verzachtende pleister voor maag en darmen.
Deze aanpak stelt de genezingsmechanismen van het lichaam in staat het probleem te corrigeren. U moet binnen twee tot vier dagen verbetering verwachten. Als uw hond binnen 48 uur na de behandeling niet beter wordt, kan uw dierenarts de medicatie aanpassen of verdere tests uitvoeren om het probleem beter te begrijpen. Het is belangrijk om contact te houden met uw dierenkliniek, zodat de toestand van uw huisdier goed kan worden beheerd.
Inzenders: Krista Williams, BSc, DVM; Ernest Ward, DVM