Jean-Paul Marat (1743 -1793) was vooral bekend door zijn rol als radicaal journalist en politicus tijdens de Franse Revolutie. Hij was een hartstochtelijk voorvechter van de rechten van de armere klassen, die hem op hun beurt als een held beschouwden. Maar Marat’s compromisloze en vaak gewelddadige opvattingen brachten hem ook veel vijanden. Een van hen was Charlotte Corday, een aanhanger van de Girondin politieke groepering. Op 13 juli 1793 verleidde Charlotte Marat ertoe haar in zijn appartement toe te laten. Charlotte stak Marat dood in zijn bad (waarin hij urenlang lag om een pijnlijke huidaandoening te verlichten) en zij werd later berecht en geguillotineerd voor zijn moord.
Jean-Jacques David, een goede vriend van Marat, werd gevraagd Marat te schilderen voordat hij zijn begrafenis organiseerde. De meeste details in het schilderij zijn verfraaid of symbolisch, maar het schilderij slaagde erin Marats reputatie onder zijn aanhangers als held en martelaar te vestigen.
Het was revolutionair in zijn onderwerp, maar ook in zijn vormgeving, die de grenzen van de conventionele praktijk verlegde, zoals in het gebruik van lege ruimte en licht om de bloedige gebeurtenis een sacrale sfeer te geven. Het schilderij zelf raakte uit de gratie toen David stierf en werd vanaf 1795 vele decennia verborgen gehouden, om uiteindelijk te worden geschonken aan het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Brussel, de stad waar de kunstenaar woonde na zijn ballingschap bij de val van Napoleon.
Wist u dat…?
Artist Richard Wilson recreëerde dit schilderij in een videoportret in 2013, met Lady GaGa in de rol van Marat.