Zoals besproken in “Home Humidity and Allergies”, heeft vochtigheid een directe invloed op de hoeveelheid allergenen in het binnenmilieu. In het bijzonder zorgt een hoge luchtvochtigheid ervoor dat zowel huisstofmijtpopulaties als schimmelkolonies groeien, waardoor de totale allergenenbelasting van mensen met een allergie sterk toeneemt (shop ons AllergieVrij Beddengoed om uzelf te beschermen tegen huisstofmijt en onze lijn van Ontvochtigers voor schimmelbestrijding). Terwijl dit de ene kant van het spectrum raakt, kan uw lichaam ook de effecten van de andere kant van het spectrum voelen wanneer er een lage luchtvochtigheid is. Beginnend met hoge luchtvochtigheid en dan verder met lage luchtvochtigheid, zullen we de brede impact verkennen die luchtvochtigheid op ieder van ons kan hebben.
Het lijkt misschien voor de hand liggend, maar zelfs niet-allergische personen hebben last van de effecten van hoge luchtvochtigheid. Niemand houdt van plakkerig warm weer. Maar heeft u zich ooit afgevraagd waarom vochtige, hete lucht ons zo oncomfortabel laat voelen? Of, waarom extreem droge lucht ook ongemak kan veroorzaken (zij het om andere redenen)? In dit artikel wordt uitgelegd welke effecten vochtigheid heeft op het menselijk lichaam, en waarom het binnen een bepaald bereik houden van de luchtvochtigheid uw allergieën onder controle houdt en ook belangrijk is voor uw veiligheid.
Effecten van hoge luchtvochtigheid op het menselijk lichaam
Eén reden waarom vochtigheid warm weer ondraaglijker maakt, is dat hoe hoger de relatieve luchtvochtigheid is, hoe hoger de temperatuur in werkelijkheid aanvoelt. Bijvoorbeeld, een temperatuur van 95°F voelt aan als 95°F wanneer de relatieve vochtigheid 30% is. Maar verhoog die vochtigheid tot 65% en diezelfde 95°F voelt aan als maar liefst 117°F! Een hitte-index grafiek berekent de relatieve vochtigheid in de temperatuur om een nauwkeuriger beeld te krijgen van hoe de temperatuur aanvoelt. Dit is vergelijkbaar met wat u tijdens de wintermaanden ziet met betrekking tot de “gevoelstemperatuur”. In dat geval wordt de snelheid van de wind in de temperatuur verdisconteerd om een nauwkeurigere lezing te geven van hoe koud het weer voor ons aanvoelt.
Maar waarom laat vochtigheid het warmer aanvoelen? Om dit te begrijpen, moeten we begrijpen hoe ons lichaam ons afkoelt.
Vochtigheid belemmert het afkoelingsmechanisme van het lichaam
Hoewel we er niet vaak bij stilstaan, zijn we van nature kwetsbare wezens. Iets ogenschijnlijk kleins als een daling van de lichaamstemperatuur met vijf graden kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid, waaronder onderkoeling. Vijf graden hoger en het menselijk lichaam krijgt te maken met hyperthermie. Dus aan beide uiteinden van het spectrum, wanneer de kerntemperatuur van het lichaam begint af te wijken van de norm, kunnen zich problemen voordoen.
Wanneer de buitentemperatuur de temperatuur van het menselijk lichaam nadert (ongeveer 98°F), ondergaat het lichaam een reeks veranderingen om te helpen een koele temperatuur te handhaven. Zweten, verandering van de snelheid en diepte van de bloedcirculatie en een verhoogde ademhaling zijn allemaal maatregelen die het lichaam neemt in een poging om zichzelf af te koelen en overtollige warmte af te geven.
Zweten, een van de belangrijkste koelmechanismen van het lichaam, werkt alleen om ons af te koelen als het water dat 
door de huid wordt uitgescheiden, wordt verdampt. Dit is waar vochtigheid een rol speelt. De concentratie van water in de lucht, in verhouding tot de temperatuur (relatieve vochtigheid) bepaalt de snelheid waarmee het water van de huid kan verdampen. Als de lucht meer vocht vasthoudt (in verhouding tot het totale vocht dat het bij die temperatuur kan vasthouden), is het moeilijker voor de lucht om het zweet van onze huid op te nemen. Het gevolg? We blijven zweten en in plaats van verlichting te voelen, voelen we ons alleen maar warm, plakkerig en ongemakkelijk. Als je door een hoge relatieve luchtvochtigheid blijft zweten en niet kunt afkoelen, moet je lichaam een andere manier vinden om af te koelen.
Het gevaar van hoge luchtvochtigheid
Hoge luchtvochtigheid geeft ons een warmer en oncomfortabel gevoel, maar zorgt er ook voor dat onze kerntemperatuur stijgt, waardoor ons lichaam dit compenseert door harder en harder te werken om ons af te koelen. Wanneer zweten niet werkt om ons af te koelen en ons lichaam blijft opwarmen, kan dit leiden tot oververhitting, waardoor we water, zout en chemische stoffen verliezen die het lichaam nodig heeft. Oververhitting, of zoals het meestal wordt genoemd, hitte-uitputting, kan leiden tot uitdroging, chemische onevenwichtigheden in het lichaam, of in ernstige gevallen, de dood. Zoals wordt gezegd in The Weather Doctor,
“En oververhitting kan op zijn minst leiden tot ongemak en op zijn slechtst tot de dood. Voortdurend verlies van water en een verscheidenheid aan opgeloste chemische stoffen zoals natriumchloride – zout – uit het lichaam kan, als het niet wordt aangevuld, uitdroging en chemische onevenwichtigheden veroorzaken. Uitdroging ontneemt het lichaam het water dat nodig is om te zweten en verdikt het bloed, waardoor meer druk nodig is om het door het lichaam te pompen, waardoor het hart en de bloedvaten worden belast.”
Dergelijke effecten zijn meer uitgesproken en kunnen gevaarlijker zijn, afhankelijk van je leeftijd en algehele lichamelijke conditie. Maar ook jongeren die zich er niet van bewust zijn dat hun lichamelijke activiteit of lichaamsbeweging gevaarlijk kan zijn in vochtige omstandigheden, lopen risico. Oververhitting is een ernstige aandoening, en kan resulteren in het volgende (met dank aan USA Today):
- Hitte krampen: Oefeningen bij warm weer kunnen leiden tot spierkrampen, vooral in de benen, als gevolg van een kortstondige verstoring van het evenwicht in de lichaamszouten. De krampen worden minder frequent naarmate men gewend raakt aan de hitte.
- Hitte syncope of flauwvallen: Wie niet gewend is om in de hitte te sporten, kan een snelle daling van de bloeddruk ervaren die kan leiden tot flauwvallen. Net als bij hittekrampen is de remedie om het rustig aan te doen.
- Hitte-uitputting: Het verliezen van vocht en zout door transpiratie of het op een onevenwichtige manier vervangen ervan kan leiden tot duizeligheid en zwakte. De lichaamstemperatuur kan stijgen, maar niet boven 102°. In sommige gevallen moeten slachtoffers, vooral ouderen, in het ziekenhuis worden opgenomen. Hitteuitputting is waarschijnlijker na een paar dagen van een hittegolf dan wanneer een hittegolf net begint. De beste verdediging is om het rustig aan te doen en veel water te drinken. Neem geen zouttabletten zonder een arts te raadplegen.
- Hitteberoerte: In sommige gevallen kan extreme hitte de thermostaat van het lichaam van slag brengen, waardoor de lichaamstemperatuur oploopt tot 105° of hoger. Symptomen zijn lusteloosheid, verwarring en bewusteloosheid. Zelfs een vermoeden dat iemand aan een hitteberoerte lijdt, vereist onmiddellijke medische hulp. Een zonnesteek kan dodelijk zijn.
Er zijn een aantal manieren om oververhitting te voorkomen. Ten eerste moet u zich niet alleen bewust zijn van de temperatuur, maar ook van de hitte-index. Zorg ervoor dat u voldoende water drinkt en het rustig aan doet, vertraag en koel af als u tekenen van vermoeidheid, hoofdpijn of een verhoogde hartslag opmerkt.
Het is ook zeer belangrijk om uw binnenlucht op een comfortabel en gezond vochtigheidsniveau te houden-u kunt dit doen door een luchtontvochtiger in uw huis te gebruiken. Terwijl een airconditioner een deel van het vocht uit de lucht in uw huis kan verwijderen, is een luchtontvochtiger speciaal voor dat doel gemaakt. Vaak stelt een luchtontvochtiger u in staat om zowel de luchtvochtigheid als de temperatuur in uw huis te regelen. Hoe droger de lucht, hoe sneller u afkoelt en hoe koeler uw lichaam aan zal voelen. Naast het creëren van een meer comfortabele leefomgeving, werkt een luchtontvochtiger ook om allergenen te verminderen die vaak goed gedijen in warmere, vochtigere omstandigheden.
Effecten van lage luchtvochtigheid op het menselijk lichaam
Tot nu toe hebben we besproken hoe en waarom een hoge luchtvochtigheid invloed kan hebben op het lichaam, maar hoe zit het met extreem lage luchtvochtigheid? Lage luchtvochtigheid kan ook een aantal effecten hebben op het menselijk lichaam. Door de inherente eigenschappen van water te begrijpen en in gedachten te houden dat het lichaam voor ongeveer 70% uit water bestaat, is het niet moeilijk om te zien hoe lage vochtigheidsniveaus ook een aantal nadelige effecten kunnen hebben.
Er zijn twee manieren waarop je waterverlies in het menselijk lichaam kunt categoriseren: “voelbaar” en “ongevoelig”. Nee, dit verwijst niet naar het al dan niet zinvol zijn om water te verliezen. In plaats daarvan verwijzen deze termen naar de vraag of je het verlies van water daadwerkelijk waarneemt (voelt) en of het rechtstreeks kan worden gemeten. Urineren is een vorm van voelbaar waterverlies. Als het eenmaal weg is, kun je het verschil voelen, en zoals iedereen die ooit een lichamelijk onderzoek heeft gedaan weet, kan het ook worden gemeten. Onmerkbaar waterverlies verwijst naar het verlies van water dat niet vaak door het individu wordt opgemerkt en veel moeilijker te meten is. Waterverlies via de huid door verdamping is het belangrijkste voorbeeld van onmerkbaar waterverlies. Ademhaling is een ander voorbeeld. Net zoals het beslaan van uw bril of het beslaan van de ruiten in een auto laat zien, verlaat elke keer dat u uitademt waterdamp uw lichaam.
Er is een reden waarom mensen wordt aanbevolen om acht glazen water per dag te drinken. De percentages variëren op basis van leeftijd, gewicht en lichamelijke activiteit, maar het volwassen lichaam verliest vaak meer dan 2 liter water per dag. Hoewel het grootste deel van het waterverlies via de urine verloopt, zijn de nummer twee en drie manieren waarop uw lichaam water verliest, de huid en de ademhaling. Wanneer de relatieve vochtigheid extreem laag is, kan het waterverlies door de huid en de ademhaling toenemen. Vooral tijdens de herfst- en wintermaanden kan de relatieve luchtvochtigheid dramatisch dalen. Terwijl het in veel gebieden niet ongewoon is om in de zomer een relatieve vochtigheid van meer dan 80% te zien, kunnen in de herfstmaanden relatieve vochtigheidsniveaus tot 20% worden bereikt. Wat is de invloed hiervan op het lichaam? Als je eerst naar de ademhaling kijkt, zie je dat het lichaam de lucht die je inademt eigenlijk bevochtigt. Vanaf de neus tot aan de luchtwegen helpen slijmvliezen niet alleen om vuil en deeltjes uit de lucht te filteren, maar ze bevochtigen de lucht ook. Wanneer u uitademt, gaat het vocht verloren. Hoe minder vocht er in de lucht zit die je inademt, hoe meer vocht je lichaam er weer in zal proberen te stoppen. Er is nog een ander proces aan het werk tijdens de ademhaling dat direct te maken heeft met de longen. Het lichaam houdt de longen vochtig, en als er drogere lucht in de longen komt, onttrekken ze er op natuurlijke wijze vocht aan. De bevochtiging die uw longen en ademhalingswegen uitvoeren, maakt de lucht dus adembaar en draagt bij aan het langzame, maar gestage verlies van vocht uit het lichaam.
Daarnaast kan ook uw huid invloed hebben op het vochtgehalte van uw lichaam. De huid is het grootste orgaan in het menselijk lichaam, en als een semi-permeabel membraan kan de huid zowel vocht verliezen als absorberen. Heeft u wel eens een poosje in bad gezeten om te constateren dat uw handen en voeten bedekt zijn met rimpelige huid? Het exacte mechanisme is nog niet bekend, maar de meeste wetenschappers geloven dat dit komt door de absorptie van vocht door de buitenste laag van je huid. Wanneer uw huid in water ligt, baadt ze in een relatieve vochtigheid van 100%. Wanneer het tegenovergestelde het geval is en de relatieve vochtigheid laag is, kan je huid sneller vocht verliezen dan normaal. Een huidverzorgingsroutine die volledig natuurlijke hypoallergene huidverzorgingsproducten bevat, zoals de Vanicream productlijn, kan helpen om een droge huid tegen te gaan.
Symptomen van een lage luchtvochtigheid
De effecten van een lage luchtvochtigheid komen het best tot uiting op twee gebieden, de huid en de luchtwegen.
- Droge neusholten: Als er meer vocht aan de slijmvliezen wordt onttrokken om droge lucht te bevochtigen, kunnen de vliezen sneller uitdrogen dan het lichaam het vocht kan aanvullen. Dit kan zich uiten als droge en zelfs pijnlijk gebarsten sinussen. Het kan zelfs zo erg worden dat de gebarsten sinussen gaan bloeden. Dit is deels de reden waarom veel mensen neusbloedingen hebben tijdens de drogere, koelere herfst- en wintermaanden.
- Pijnlijke of kriebelende keel: Hetzelfde proces dat vocht aan je neusholtes onttrekt, kan ook hetzelfde effect hebben op je keel.
- Meer ziekte: Als de neusholtes uitdrogen door een lage luchtvochtigheid, vermindert het vermogen van uw lichaam om virussen en microben die ziekte kunnen veroorzaken, op te vangen en uit te filteren. Wanneer de kleverige membranen hun vermogen om te filteren verliezen, kunnen meer microben passeren. Erger nog, wanneer de slijmvliezen uitdrogen en barsten, vormen ze voor ziekteverwekkers een directe weg naar de bloedbaan. Dit is vaak de reden waarom griep zo veel voorkomt tijdens de herfst- en wintermaanden.
Op de huid kan een lage luchtvochtigheid ook zijn sporen nalaten:
- Droge huid: Jeuk is het meest voorkomende symptoom hiervan, en voor mensen met eczeem of een gevoelige huid, kan het probleem meer uitgesproken zijn. Behalve jeuk kan een aanhoudende droge huid ook leiden tot kleine barstjes en zelfs tot bloedingen. Net als het kraken van sinussen, opent een gebarsten huid het lichaam voor een grotere blootstelling aan microben en ziekten.
- Gebarsten lippen: Dit is waarschijnlijk het minst schadelijke, maar meest voorkomende symptoom van een lage luchtvochtigheid.
Naast de effecten op uw huid en luchtwegen, kan een lage luchtvochtigheid zelfs problemen met uw ogen veroorzaken. Omdat een lage luchtvochtigheid het lichaam van vocht berooft, kan het de verdamping van tranen verhogen. Zichtbare tranen worden veroorzaakt door de overproductie van vocht en het daaropvolgende onvermogen van de kanaaltjes (het gedeelte van het traanbuisje dat zich het dichtst bij het oog bevindt) om de tranen adequaat af te voeren. Het resultaat is een overvloed, langs onze wangen, maar waar we vaak niet bij stilstaan is dat het oog voortdurend baadt in vocht. Een lage luchtvochtigheid kan de vochtbalans verstoren en jeukende of zelfs tranende ogen veroorzaken.
Dus hoe bestrijdt u dit? Als u buiten bent, zijn er een paar dingen die u kunt doen, maar u goed aankleden is de eerste stap. Juiste kleding en uw huid bedekt houden zal helpen om vochtverlies te vertragen. Het gebruik van een koudweermasker kan bijzonder nuttig zijn. De meeste maskers houden wat vocht en warmte vast, maar sommige zijn daar speciaal voor ontworpen. Zie onze Maskervergelijkingstabel om het gebruik van gezichtsmaskers te vergelijken. Maskers kunnen uw neus en neusholtes helpen bij het uitvoeren van hun primaire ademhalingsfuncties – verwarmen van de lucht, bevochtigen van de lucht en filteren van de lucht (afhankelijk van welk masker u kiest). Door wat vocht en warmte naast uw gezicht te houden, creëert u een bufferzone tussen uw luchtwegen en de koudere, drogere lucht.
Of u nu binnen of buiten bent, gehydrateerd blijven is ook uiterst belangrijk. Hoewel het gebruik van lotions, vochtinbrengende crèmes en dingen zoals lippenbalsem kunnen helpen om de symptomen van een lage luchtvochtigheid te verzachten en vochtverlies te vertragen, blijft het vervangen van verloren vocht de meest effectieve manier om het algehele comfort te herstellen. Binnenshuis kan het gebruik van een luchtbevochtiger helpen om de symptomen van een lage luchtvochtigheid te verlichten. Luchtbevochtigers gebruiken verschillende methoden om vocht terug te brengen in de binnenlucht en het comfort te herstellen, waardoor de effecten van seizoensgebonden lage luchtvochtigheid en het uitdrogende effect dat verwarmingssystemen met geforceerde luchttoevoer kunnen veroorzaken, worden verminderd.
Zoals u ziet, kan een lage of hoge luchtvochtigheid allerlei negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid van het lichaam. Het handhaven van een relatieve vochtigheidsgraad tussen 35% en 50% is vaak ideaal, omdat het niet alleen het lichaam in staat stelt normaal te functioneren, maar ook de groei van allergenen zoals huisstofmijt en schimmel voorkomt. Het belangrijkste om te onthouden is dat de relatieve vochtigheid afhankelijk is van de temperatuur. Deze twee factoren zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, en veranderingen in de een heeft invloed op de ander. Als u al deze zaken in gedachten houdt, kunt u niet alleen beter begrijpen hoe uw lichaam functioneert in relatie tot uw omgeving, maar ook hoe u enkele van de meer negatieve gezondheidseffecten van vochtigheid kunt voorkomen.
Wilt u meer weten over hoe u de luchtvochtigheid in huis kunt regelen of over de gezondheidsrisico’s van een teveel aan vocht?