GHB, of gamma-hydroxybutyraat, wordt door de media al tientallen jaren een “date rape drug” genoemd, omdat het betrokken is bij gevallen van seksuele roofdieren die nietsvermoedende vrouwen dronken om misbruik van ze te maken terwijl ze bewusteloos waren. Een groot deel van het publiek is zich er echter niet van bewust dat het meeste gebruik van deze zeer krachtige drug eigenlijk opzettelijk is.
Ik ben een volksgezondheidsonderzoeker die het gebruik van partydrugs in de nachtclubwereld bestudeert. Ik heb veel geleerd door mijn onderzoek en door wat ik uit de eerste hand heb gezien in mijn jaren in deze scene. Het gebruik van deze drug is grotendeels verdwenen, maar lijkt weer in populariteit toe te nemen.
GHB werd voor het eerst populair in de jaren negentig, toen het zonder recept werd verkocht in winkels met vitaminesupplementen als slaapmiddel en groeihormoonversterker. In 1990 werden naar verluidt ten minste 100 mensen vergiftigd met GHB, waarop de Food & Drug Administration de verkoop van de stof verbood. De verkoop bleef echter doorgaan, evenals uitbraken van vergiftigingen.
Gebruik kan leiden tot een scala van bijwerkingen, variërend van misselijkheid en braken tot epileptische aanvallen, onderdrukte ademhaling en zelfs de dood. Ondanks het verbod nam het gebruik van GHB in de jaren negentig toe, en in maart 2000 werd het bezit van de drug verboden. Het recreatieve gebruik nam uiteindelijk af, maar het gebruik lijkt de laatste tijd weer toe te nemen – vooral in de homofeesten.
Terwijl GHB slaap opwekt, geeft de drug gebruikers een high gevoel voordat ze bewusteloos raken. Volgens mijn waarneming proberen de meeste GHB-gebruikers kleine doses te nemen om de roes te ervaren zonder bewusteloos te raken. GHB-doses zijn echter moeilijk te kalibreren, omdat het een zeer krachtig middel is met een steile dosis-responscurve, en omdat gelijktijdig gebruik van GHB en alcohol de effecten versterkt. Hogere doses dan bedoeld of het combineren met drugs zoals alcohol kan iemand gemakkelijk bewusteloos maken.
Wat vooral uniek is aan GHB is dat het begin van bewusteloosheid snel kan optreden. Een gebruiker kan aan het dansen zijn en met vrienden aan het praten, maar een paar seconden later bewusteloos op de grond vallen en tijdelijk niet meer wakker te krijgen zijn. In feite verwachten de meeste gebruikers op een gegeven moment een overdosis te krijgen en bewusteloos te raken.
Het meemaken van de problemen die gepaard gaan met het gebruik van GHB, zo vaak in nachtclubs, was de belangrijkste reden waarom ik onderzoeker naar drugs werd. Eind jaren negentig en begin jaren 2000, toen de populariteit van GHB op zijn hoogtepunt was, was ik diep ondergedompeld in de nachtclubscene van New York City.
In 2001 was ik bijna elke week getuige van meerdere overdoses. Ik heb geholpen bewusteloze lichamen van dansvloeren te dragen, ik heb goede vrienden van me zien sterven na het gebruik van GHB, en ik was zelfs getuige van enkele van de beruchte verborgen kamers in sommige nachtclubs waar lichamen van bewusteloze gebruikers werden bewaard, waar het nachtclubpersoneel wachtte tot ze uren later weer bij bewustzijn kwamen. Sommige nachtclubs in New York City hadden zelfs hun eigen privé-ambulancediensten om de autoriteiten niet te waarschuwen voor het GHB-probleem in hun uitgaansgelegenheden.
Het gebruik van GHB nam af als reactie op de overvloed aan overdoses en het toegenomen stigma op het gebruik. In New York City sloten enkele grote uitgaansgelegenheden hun deuren, grotendeels als reactie op de vele GHB-overdoses.
GHB is bepaald geen populaire drug onder de bevolking. Naar schatting hebben slechts 3 van de 1000 jonge volwassenen (18-25 jaar) in de VS de drug ooit bewust gebruikt.
Maar in de nachtclubwereld liggen de zaken veel anders. Mijn collega’s en ik ontdekten bijvoorbeeld dat onder bezoekers van elektronische dansmuziek in New York City in 2015 bijna 1 op de 10 aanwezigen aangaf ooit GHB te hebben gebruikt. De meeste mensen die we ondervroegen identificeerden zich echter als heteroseksueel.
Gebruik komt meer voor onder homoseksuele mannen en mannen die seks hebben met mannen (MSM) in partyscènes. Uit een recent onderzoek onder MSM-bezoekers van nachtclubs in Zuid-Londen bleek bijvoorbeeld dat meer dan de helft van hen in het afgelopen jaar GHB had gebruikt. Maar GHB is niet alleen populair in nachtclubs om te dansen en te socialiseren; het is ook een van de belangrijkste “ChemSex”-drugs, d.w.z. dat het vaak opzettelijk wordt gebruikt om seks te intensiveren. Dit komt vooral voor onder MSM.
GHB is, vanwege de grote kans op een overdosis, een van de schadelijkste drugs die de partyscene ooit heeft bereikt. Stigmatisering van gebruikers was begin jaren 2000 een van de belangrijkste methoden om de prevalentie terug te dringen, en in Canada zijn al anti-GHB-campagnes in het uitgaanscircuit begonnen als reactie op recente overdoses. Maar terwijl stigmatisering sommige mensen ervan weerhoudt te gebruiken, zullen anderen hun toevlucht nemen tot het verbergen van hun gebruik. En verborgen gebruik is riskanter.
De nieuwe generatie feestvierders moet leren van het verleden. Ja, er zijn genoeg feestgangers die GHB “veilig” gebruiken, en schadebeperkende technieken moeten worden gebruikt onder degenen die aandringen op gebruik. Maar GHB leidt vaak tot overdoses, en zoals blijkt uit de dood van Joel Taylor – die ervan verdacht wordt GHB te hebben gebruikt – kan het gebruik soms tot fatale gevolgen leiden.
Joseph Palamar is universitair hoofddocent Volksgezondheid aan het New York University Langone Medical Center. Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd op The Conversation. Lees het originele artikel.
Lees Dit Volgende: Genetica kan bepalen of homoseksuele mannen Tops of Bottoms zijn
