Printable Version
Republicanisme | Vorige | Volgende |
Digitale Geschiedenis ID 3236 |
Op de vraag wat voor soort regering de Constitutionele Conventie had ingesteld, antwoordde Benjamin Franklin: “Een republiek, als je die kunt behouden.” Artikel IV, lid 4, van de grondwet bevat een ongewijzigde bepaling die begint met: “De Verenigde Staten garanderen aan elke staat van deze Unie een republikeinse staatsvorm.”
Tegenwoordig verwijst het woord “republikein” naar een van de twee grootste politieke partijen van de Verenigde Staten. Aan het eind van de 18e eeuw verwees het woord naar de principes en praktijken die passen bij een regering waarin het uiteindelijke gezag bij het volk ligt en waarin gekozen functionarissen en vertegenwoordigers verantwoording verschuldigd zijn aan het volk en volgens de wet moeten regeren.
Maar het republicanisme behelsde meer dan het afschaffen van een koning en het instellen van een representatieve regering. Het hield ook een kritiek in op de monarchale samenleving. Een republikeinse maatschappij moest een maatschappij zijn vrij van de corruptie, pretenties en starre klasse-indeling die in Europa te vinden was. Monarchale samenlevingen behielden hun gezag door middel van erfelijke privileges, patronage, staande legers en een religieus establishment. Een waarlijk republikeinse samenleving daarentegen was afhankelijk van de onafhankelijkheid en de morele deugdzaamheid van haar burgers.
Ten tijde van de Amerikaanse Revolutie waren de enige republieken in de wereld piepklein – de stadstaten van ItaliĆ« en Zwitserland en de Nederlanden. Grotere republieken, zoals Engeland in het midden van de 17e eeuw, waren in dictatuur vervallen. Een van de doelstellingen van James Madison bij het opstellen van de Amerikaanse grondwet was het creĆ«ren van een republiek die ondanks haar grote omvang stand zou kunnen houden en die niet geheel afhankelijk zou zijn van de deugdzaamheid van de leiders van het land. In de Federalist Papers betoogde hij dat in een grote republiek uiteenlopende en tegenstrijdige belangen met elkaar in evenwicht zouden komen en elkaar zouden neutraliseren.
Het doel van de grondwet was een regeringsstelsel te scheppen dat de machtswellust van de mensen zou beteugelen en de individuele vrijheid zou waarborgen. Om machtsconcentraties te voorkomen, stelden de grondleggers een systeem van checks and balances in. Het gezag werd verdeeld tussen de federale en de deelstaatregeringen en werd verder verdeeld over de drie takken van de federale regering.
De opstellers van de Grondwet hoopten de basis van de monarchale samenleving te verzwakken. Zij wilden een einde maken aan de vormen van corruptie, zoals nepotisme en het bekleden van meerdere openbare ambten, die de Britse regering kenmerkten.
Vorige | Volgende |