stanties van plantaardige, dierlijke of microbiële oorsprong die de membranen van rode bloedcellen aantasten en hen tot hemolyse brengen. Hemotoxinen zijn hoofdzakelijk enzymen zoals lecithinases of fosfolipases, die fosfolipiden in de membranen van rode bloedcellen splitsen, of saponine-achtige stoffen die inwerken op een ander bestanddeel van het membraan, cholesterol. Hemotoxinen kunnen van microbiële oorsprong zijn (van stafylokokken, streptokokken, enz.), van plantaardige oorsprong (tox-albuminen, ricine, crotine, saponine en abrine), of van dierlijke oorsprong. Tot deze laatste behoren de arachnolysines van bepaalde spinnen (zoals Latrodectus, Atrax en Lycosa), hemotoxines van parasitaire wormen (Dibothriocephalus), en slangengif, met name dat van slangen van de families Viperidae en Crotalidae. De rode bloedcellen van verschillende diersoorten verschillen in gevoeligheid voor eenzelfde hemotoxine. Zo logenstraffen slangengiffen (zoals cobragif) de rode bloedcellen van cavia’s, honden en mensen, maar niet die van runderen, schapen en geiten. Lecithinen en cholesterol in hoge doses blokkeren de werking van hemotoxinen.
KH. KH. PLANEL’ES