Gepubliceerd: December 2010
Links bijgewerkt: Oktober 2015
Codeïne en borstvoeding
Prescriber Update 31(4): 26
December 2010
Zorgverleners worden eraan herinnerd dat het gebruik van codeïne door moeders die borstvoeding geven in verband is gebracht met fatale gevallen van morfinevergiftiging bij zuigelingen. Professionele zorgverleners dienen de risico’s en voordelen van codeïne zorgvuldig af te wegen alvorens het gebruik ervan aan te bevelen aan moeders die borstvoeding geven.
De etiketten van vrij verkrijgbare (OTC) producten die codeïne bevatten, zijn onlangs bijgewerkt om het gebruik van codeïne bij borstvoeding af te raden, behalve op medisch advies. De doses codeïne in sommige OTC-preparaten worden voldoende geacht om morfinevergiftiging te veroorzaken bij zuigelingen die borstvoeding krijgen.
The Lancet publiceerde in 20061 een case report van een verder gezonde 13 dagen oude baby die borstvoeding kreeg en overleed aan morfinevergiftiging nadat zijn moeder codeïne had voorgeschreven gekregen (60mg tweemaal daags gedurende 2 dagen en daarna 30mg tweemaal daags) om episiotomiepijn te behandelen. De baby had voedingsproblemen en was lusteloos op dag 7 en werd dood aangetroffen op dag 13. Analyses van het bloed van de baby en van de moedermelk toonden in beide gevallen toxische hoeveelheden morfine aan. Genetische tests bij de moeder wezen uit dat zij een ultra-snelle metaboliseerder (URM) van codeïne was, wat leidt tot een verhoogde snelheid en mate van omzetting van codeïne in morfine.
De prevalentie van URM van codeïne varieert onder verschillende raciale groepen.2 Geschat wordt dat 1-10% van de Kaukasiërs URM’s zijn; hoewel onbekend is welk deel van de Maori of Pacific mensen getroffen zijn. Bij gebrek aan genetische tests is het niet mogelijk om URM’s te identificeren alvorens codeïne voor te schrijven.
Patiënten moeten worden geadviseerd over de symptomen van morfinevergiftiging bij henzelf (misselijkheid, braken, slaperigheid, constipatie en/of moeite met het verzorgen van de baby) en hun baby (toegenomen slaperigheid, moeite met borstvoeding, ademhalingsmoeilijkheden of slapheid). Patiënten moet worden geadviseerd te stoppen met codeïne en onmiddellijk medische hulp in te roepen als deze symptomen optreden.
- Koren G, et al (2006). Pharmacogenetics of morphine poisoning in a breastfed neonate of a codeine-prescribed mother. Lancet 368:704.
- FDA Public Health Advisory: Gebruik van codeïne door sommige moeders die borstvoeding geven, kan leiden tot levensbedreigende bijwerkingen bij zogende baby’s. Augustus 2007.http://www.fda.gov/NewsEvents/Newsroom/PressAnnouncements/2007/ucm108968.htm
- PSM Healthcare Ltd t/a API Consumer Brands. 21 januari 2013. Gegevensblad codeïnefosfaat. www.medsafe.govt.nz/profs/Datasheet/c/CodeinePhosphatePSMtab.pdf