Mexicaanse ‘aapvrouw’ 150 jaar na haar dood begraven

Een inheemse Mexicaanse vrouw die ooit werd beschreven als de “lelijkste vrouw ter wereld” is meer dan 150 jaar na haar dood begraven en een tragisch leven doorgebracht als een freak van de natuur tentoongesteld in circussen over de hele wereld.

De in 1834 geboren Julia Pastrana leed aan hypertrichose en gingivale hyperplasie, zeldzame genetische aandoeningen die haar overvloedig gezichtshaar en een dik aangezette kaak gaven. Ze werd bekend als de “aapvrouw” nadat ze in 1854, toen ze 20 was, de staat Sinaloa aan de Stille Oceaan verliet en door de Verenigde Staten werd meegenomen door showman Theodore Lent, volgens een Noorse commissie die haar zaak bestudeerde.

Ze zong en danste voor betalend publiek en werd een sensatie die ook door Europa en Rusland toerde. Zij en Lent trouwden en kregen een zoon, maar zij kreeg koorts als gevolg van complicaties bij de bevalling en overleed samen met haar baby in 1860 in Moskou. Haar stoffelijk overschot kwam terecht in de Universiteit van Oslo in Noorwegen.

“Stel je de agressie en wreedheid van de mensheid voor waarmee ze te maken kreeg, en hoe ze die overwon. Het is een zeer waardig verhaal,” zei Mario Lopez, de gouverneur van de staat Sinaloa, die lobbyde om haar overblijfselen te repatriëren naar haar thuisstaat voor de begrafenis.

“Toen ik hoorde over deze Sinaloaanse vrouw, zei ik: het is onmogelijk dat ze ergens in een pakhuis wordt opgesloten,” zei hij.

Saul Rubio Ayala, burgemeester van haar geboortestad Sinaloa de Leyva, zei: “Julia is herboren onder ons. Laten we nooit meer meemaken dat een vrouw tot handelsobject wordt gemaakt.”

Na een rooms-katholieke mis in een plaatselijke kerk werd Pastrana’s kist naar het kerkhof van de stad gedragen en begraven terwijl een band traditionele muziek speelde.

Pastrana’s repatriëring maakt deel uit van een bredere beweging onder musea en academische instellingen om menselijke resten die tijdens de Europese kolonisatie van Latijns-Amerika, Afrika en Azië zijn verzameld, terug te sturen naar hun landen en stammen.

Honderdduizenden overblijfselen hebben culturele instellingen in de VS, Europa en Australië verlaten sinds de repatriëringsbeweging eind jaren tachtig begon, toen een nieuwe generatie antropologen, archeologen en curatoren begon te worstelen met de koloniale erfenissen van hun disciplines, zei Tiffany Jenkins, auteur van Contesting Human Remains in Museum Collections: the crisis of cultural authority.

“Ze zijn symbolisch geweest, op een bepaalde manier, van het maken van een verontschuldiging,” zei Jenkins.

Instellingen in Scandinavische landen zijn iets later tot de beweging gekomen dan hun tegenhangers in andere delen van Europa en in de VS, waar meer dan een half miljoen sets van overblijfselen en artefacten zijn teruggegeven aan inheemse Amerikaanse stammen, zei ze.

“Noorwegen is de laatste tijd ongemakkelijker geworden over het feit dat ze menselijke resten houden,” zei ze.

Mexicaanse ambassadeur Martha Bárcena Coqui, die gevestigd is in Kopenhagen, Denemarken, ontving Pastrana’s kist formeel tijdens een ceremonie op 7 februari in het academisch ziekenhuis van Oslo voordat de kist naar Mexico werd gevlogen.

“Je weet dat ik gemengde gevoelens heb,” zei de ambassadeur. “In één opzicht denk ik dat ze een heel interessant leven had en misschien genoot ze van het bezoeken en reizen en het zien van alle plaatsen, maar tegelijkertijd denk ik dat het heel triest moet zijn geweest om naar deze plaatsen te reizen, niet als een normaal mens, maar als een kwestie van tentoonstelling, als iets vreemds om over te praten.”

Jan G Bjaalie, hoofd van het Instituut voor Medische Basiswetenschappen aan de Universiteit van Oslo, zei dat hij blij was dat ze “eindelijk een waardig einde aan haar leven hadden kunnen geven”.

“Vandaag de dag is het bijna onbegrijpelijk dat een circus lijken gebruikte voor amusementsdoeleinden. Die van haar werd gebruikt op een manier die we vandaag de dag als volstrekt verwerpelijk zouden beschouwen,” zei hij. “Het is belangrijk dat we nu een duidelijk einde hebben aan de manier waarop ze werd behandeld.”

{{/ticker}}

{{heading}}

{{#paragraphs}}

{{.}}

{{/paragrafen}{highlightedText}}

• Delen op Facebook
• Delen op Twitter
• Delen via E-mail
• Delen op LinkedIn
• Delen op Pinterest
• Delen op WhatsApp
• Delen op Messenger