Geschiedenis
-
Kruis van de Orde van St. Jean © Ordre de Saint Jean
Omstreeks 1050 kregen de Italiaanse christenen in de Republiek Amalfi van de Kalief van Egypte land in Jeruzalem toegewezen. Op het land bouwden zij een kerk, een klooster en een hospitaal voor christelijke pelgrims en voor zieken en behoeftigen van welk ras of godsdienst ook.
In 1099 vielen de kruisvaarders Jeruzalem binnen. De kloostergemeenschap die het hospitaal beheerde, werd een onafhankelijke religieuze orde: in 1113 wijdde paus Pascal II de stichting van de orde in en plaatste haar onder de bescherming van de Heilige Stoel. Zij riepen de hulp in van de heilige Johannes de Doper, die de liefde voor de naaste predikte, en hielpen de zieken en pelgrims, en namen ook deel aan de verdediging van de Heilige Grond; zo werd de Orde zowel religieus als militair. Als embleem kozen zij het achtpuntige witte kruis van Sint Jan, dat de acht zaligheden van de Bergrede voorstelt.
Een eeuw later veroverde Saladin Jeruzalem : de Hospitaalridders trokken zich terug en werden geleidelijk verdreven van Saint Jean D’Acre, van Cyprus en vervolgens van Rhodos. Om zich tegen de Turken te verzetten, nam de Orde, die een zeemacht en een militaire gezondheidsdienst had verworven, bezit van het eiland Malta, dat door Karel V was afgestaan : zij namen de naam “Soevereine Orde van Malta” aan. Op het Europese vasteland kreeg de Orde royale schenkingen en werd verdeeld in 8 regio’s, “tongen” genoemd, namelijk Provence, Auvergne, Frankrijk, Engeland, Spanje met twee tongen, en Duitsland dat Midden-Europa omvatte. In elke tong verwelkomden priorijen en commanderijen pelgrims, zorgden voor de zieken op een manier die hun tijd ver vooruit was.
In 1530, na de Reformatie, splitste de Orde zich in twee takken, een katholieke die de naam Soevereine Orde van Malta behield, en de andere protestantse, die de naam Orde van Sint Jean behield.
De Ordes van Sint Jan in de wereld van vandaag
-
Het huis in Garches dat behoort tot de Orde van St. Jean © Ordre de Saint Jean
In de loop der eeuwen ontwikkelden zich 4 Ordes van Sint Jan binnen het protestantisme :
- Groot Baljuwschap in Brandenburg bestaande uit 8 Duitse commanderijen. Het is zeer actief met 11 ziekenhuizen, 46 bejaardentehuizen, 8.000 werknemers in loondienst en ongeveer 30.000 vrijwilligers. Vijf niet-Duitse commanderijen werden toegevoegd in Finland, Hongarije, Zwitserland, Frankrijk.
- Commanderij in Nederland
- Commanderij in Zweden
- Commanderij in het Verenigd Koninkrijk, waaraan die in Zuid-Afrika, Canada, Nieuw-Zeeland, Australië zijn verbonden, alsmede een Genootschap van de Orde in de Verenigde Staten.
De verschillende organisaties zijn verenigd onder de paraplu van de “Alliantie van de Orden van Sint Jan”, opgericht in 1961, met zetel te Bern. Haar doel is de verschillende activiteiten van de 5 orden te coördineren en gezamenlijke internationale projecten te ontwikkelen. Bovendien komt de Alliantie om de drie jaar bijeen met vertegenwoordigers van de Soevereine Orde van Malta.
De Franse Commanderij
-
Het huis te Garches behorende tot de Orde van St. Jean
De Franse Commanderij werd gesticht in 1960, en is trouw aan de tradities van de Orde der Hospitaalridders. . In de begindagen van de Frans-Duitse verzoening ontving zij zieken en hun familieleden, zich ontwikkelend in het kader van de “Association des Charités de Saint John”, een erkende organisatie zonder winstoogmerk.
Vanaf haar oprichting, toen de “humanisering van de ziekenhuizen” ter sprake kwam, verzorgde de Association reeds de families van kinderen met leukemie in La Croisée in de rue Laborde te Parijs.
Huidig beheert de Vereniging twee “huizen voor verwanten” in de ziekenhuizen Necker en Saint Louis, een huis voor verwanten in Garches, dicht bij het ziekenhuis Raymond Poincaré en een in het ziekenhuis van de diaconieën van Reuilly. Meer recent beheert de vereniging op verzoek van de Assistance Publique – Hôpitaux de Paris (dienst voor bijstand van de Parijse ziekenhuizen) een innoverend concept: het “Huis van de familie van Saint John” in het Necker-ziekenhuis voor de opvang van ouders en hun zieke kinderen die komen voor een vervolgconsult of voor een ambulante behandeling. Het beschikt thans over 126 bedden ter beschikking van de zieken en hun ouders.
De Orde, die op dat gebied opmerkelijk is geworden, vervult haar opdracht, namelijk het bijstaan van hen die lijden.
In samenwerking met de Zwitserse Commanderij, en met steun van de Baljuw in Brandenburg, is in Madagaskar een gezondheidscentrum voor diabetici opgericht.
Daarnaast kent de Franse Commanderij elk jaar aan een student Master of Theology van een van de vijf theologische faculteiten in Frankrijk, een beurs van een jaar toe om in Jeruzalem te studeren.
De geestelijke betrokkenheid van de leden van de Commanderij wordt versterkt door dagen op retraite door te brengen.