Neil Degrasse Tyson’s culturele waarde heeft gezelschap nodig. Als popularisator van de wetenschap liet Tyson het publiek kennismaken met de wonderen van het heelal op een toegankelijke toon, die zijn aantrekkingskracht uitbreidde tot buiten de natuurkundelokalen en laboratoria. Net als Carl Sagan voor hem, Tyson blinkt uit in het vertalen van de dichte gebied van de astrofysica in meeslepende kosmische termen die iedereen kan waarderen.
De laatste tijd, echter, Tyson’s folk-hero status is gehinderd, als verschillende ontwikkelingen – van seksuele intimidatie aanklachten tot ongevoelig tweets – hebben hem meer van een last voor het veld. Niets van dit alles heeft Tyson’s onderliggende waarde veranderd in het brengen van wetenschappelijke concepten aan de massa’s, maar de tegenreactie is een duidelijke herinnering dat hij niet de enige beroemde wetenschapper op tv zou moeten zijn.
In het weekend gaf Tyson een bizarre tweet uit in reactie op Amerika’s debat over massale schietpartijen, waarin hij een reeks andere doodsstatistieken noemde – van zelfmoord tot auto-ongelukken – en concludeerde dat “onze emoties meer reageren op spektakel dan op gegevens.” Hij werd geconfronteerd met zo’n dramatische tegenreactie dat hij gedwongen was om een schamele verontschuldiging en verdediging uit te brengen, maar het toon-dove incident benadrukte de mate waarin Tyson’s smart-alecky aanpak een breekpunt heeft bereikt.
Tyson’s merk was al in de problemen. Zijn werkgevers bij het American Museum of Natural History, waar hij fungeert als directeur van het Hayden Planetarium, heeft onlangs een onderzoek afgesloten naar beschuldigingen van seksueel wangedrag tegen de wetenschapper. In maart kondigde National Geographic en Fox aan dat het zijn eigen onderzoek had afgerond, en Tyson zou behouden als gastheer van “Star Talk With Neil deGrasse Tyson”, evenals zijn “Cosmos” reboot. Ongeacht deze uitkomsten, suggereerden de beschuldigingen tegen Tyson dat zijn dominantie in het veld allesbehalve een gegeven was, en dat veld kon wel wat opschudding gebruiken.
Populair op IndieWire
We hebben Tyson en zijn soortgenoten nodig op dezelfde manier waarop we Carl Sagan, Isaac Asimov en Stephen Hawking in vorige generaties nodig hadden – om te worstelen met complexe epistemologische vragen in termen die iedereen kan begrijpen. Sagans uitbundige bespreking van de “miljarden en miljarden” sterren in het heelal in het oorspronkelijke “Cosmos” hielp Amerika de enorme omvang van de kosmos te begrijpen, en Asimovs duizelingwekkende verhalen over kunstmatige intelligentie en ruimtereizen maakten de toekomst tot een tastbare mogelijkheid. Hawking’s “A Brief History of Time” bracht de hele aard van het universum in een abstract avontuur. Deze prestaties veranderen complexe epistemologische vragen (Waar komen we vandaan, waar gaan we naartoe, enz.) in tastbare concepten. En die kracht hebben we nu meer dan ooit nodig.
De beschaving is een angstaanjagend hoofdstuk ingegaan in haar verhouding tot de natuurlijke wereld: de hardnekkige ontkenning van klimaatverandering in het aangezicht van overduidelijk bewijs, religieuze waarden die de noodzaak van wetenschappelijk debat in het klaslokaal verdringen, enzovoorts. Tegelijkertijd heeft de vooruitgang van de technologie en de ruimtevaart spannende sciencefiction vertakkingen gekregen die vragen om deskundigen die de snelle veranderingen kunnen demystificeren. SpaceX en andere entiteiten onderzoeken ruimtetoerisme, Mars is gevuld met geologische mysteries die ons iets kunnen leren over de aarde, Japan maakt salto’s op een asteroïde en China heeft een fabriek op de maan gedood, waar we de komende vijf jaar misschien meer astronauten zullen laten landen. Deze omstandigheden kunnen op lange termijn commerciële, industriële en wetenschappelijke gevolgen hebben die elke burger van de Aarde zou moeten begrijpen.
Dat maakt van de rockster wetenschapper de ultieme uitlegger van de 21ste eeuw, en om eerlijk te zijn, heeft Tyson in dat opzicht belangrijk werk verricht; in het proces heeft hij veel andere sterke stemmen met hem meegebracht. Onder hen Bill Nye, zelf een belangrijke popularisator van de wetenschap die teruggaat tot de jaren ’90, voor wie Tyson hielp een tweede wind te laten waaien. Maar Nye heeft nog niet het sterrendom bereikt dat Tyson in de afgelopen jaren heeft vergaard. Hetzelfde kan worden gezegd van andere wetenschapsfiguren met een zekere mate van bekendheid, zoals Michio Kaku, Phil Plate, en Brian Cox.
Neil deGrasse Tyson
Maar geen van hen heeft de vrolijke, uitnodigende toon weten te vangen die Tyson in de eerste plaats zo aantrekkelijk heeft gemaakt. Hij is het enige lid van zijn vakgebied dat zelf een soort popcultuurobject is geworden, met cameo’s in alles van “Family Guy” tot “Ice Age”. Hij komt misschien wat smalend over, maar zijn populariteit als symbool van de wetenschap is een doel op zich: Hij houdt het veld in de publieke belangstelling, zelfs wanneer het wordt teruggebracht tot een punchline.
Ik herinner me het bekijken van een vroege opname van Tyson’s “Star Talk” podcast in het Bell House in Brooklyn, lang voordat hij uitverkocht grotere zalen, en verwonderde zich over de manier waarop hij in staat was om jonge studenten van de wetenschap energie te geven, terwijl hij de rest van de kamer vermaakte met geestverruimende concepten. Dit is wat we nodig hebben, dacht ik.
En dat hebben we nog steeds: Of Tyson zijn toon nu verandert of niet en een deel van het publiek terugwint dat hij de laatste tijd van zich heeft vervreemd, netwerken moeten de krachten achter zijn stermacht evalueren en overwegen of er misschien anderen in zijn vakgebied zijn die een vergelijkbare plaats verdienen. In 2014 was het eerste seizoen van “Cosmos” de meest bekeken serie in de geschiedenis van het kanaal National Geographic International. Als er een wereldwijd publiek is voor Neil deGrasse Tyson, kan hij niet alleen zijn, en zijn populariteit vertegenwoordigt een belangrijke vaardigheden die de entertainmentwereld zou moeten evalueren als een serieuze troef in zijn zoektocht om succesvolle inhoud te ontwikkelen.
Ik ben opgegroeid in een huishouden dat de waarde van wetenschap als vanzelfsprekend beschouwde: Mijn vader werkte als ingenieur bij de NASA en ontwikkelde een deel van de software die de robotarm van de spaceshuttle bestuurde. Dat klinkt op papier opwindend. Maar ik raakte eraan gewend om hem de meer complexe aspecten van zijn beroep te zien uitleggen aan dinergasten terwijl hun ogen dichtvielen. Het is geen gemakkelijke taak om concepten uit te leggen waar je gewoonlijk jaren studie voor nodig hebt om ze te begrijpen. Toch zijn het diezelfde concepten die het weefsel van onze realiteit bepalen, en waar het de volgende keer heen zou kunnen gaan.
Vorige maand reisde ik naar de Elqui-vallei in Chili om de totale zonsverduistering van 2019 te bekijken. Staand in de schaduw van de maan midden in de woestijn, terwijl de sterren tevoorschijn kwamen en de temperatuur daalde, was ik getuige van de beste korte film van het jaar: een verbazingwekkende show geproduceerd door niemand minder dan Moeder Natuur, met zelfgemaakte speciale effecten, en ik was omringd door duizenden ontzagwekkende kijkers die hetzelfde voelden. Toen ik echter thuiskwam, was ik verbaasd dat de media zo weinig aandacht aan het evenement besteedden. De nieuwscyclus wordt verzand door verontrustende berichten over politiek disfunctioneren en partijdige debatten. Wetenschap biedt een welkom contrast: Het is een neutrale plek waar iedereen zich kan koesteren in de natuurlijke pracht van de wereld. We hebben alleen meer stemmen nodig om het uit te leggen.