Potentiation of the Effect of Buprenorphine/Naloxone With Gabapentin or Quetiapine

Aan de Editor: Hoewel het een effectieve behandeling is voor opioïde afhankelijkheid, kan buprenorfine/naloxon verkeerd worden gebruikt. Wij rapporteren hier een geval van potentiëring van buprenorfine/naloxon met gabapentine en quetiapine.

Casusverslag

“Meneer A,” een 38-jarige man, begon eind twintig heroïne en opioïden op recept te misbruiken. Nadat hij gearresteerd was voor drugsbezit, voltooide hij een behandelingsprogramma en kreeg hij een proeftijd waarin periodieke drugstests werden voorgeschreven. Hij kreeg buprenorfine (8 mg)/naloxon (2 mg) voorgeschreven, twee films sublinguaal als een enkele dagelijkse dosis. Aanvankelijk leek hij het goed te doen. Nadat hij zich in kennelijk bedwelmde toestand bij zijn reclasseringsambtenaar had gemeld, werd hij weer in hechtenis genomen. Hij gaf toe dat hij buprenorfine/naloxon had misbruikt in combinatie met andere voorgeschreven medicijnen als een gedeeltelijke vervanging voor illegale opiaten. Hij wilde een negatieve drugscreening behouden maar ook “nog steeds high worden”. Hij beschreef dat hij buprenorfine/naloxon tegelijk gebruikte met tot 1.000 mg quetiapine of met tot 2.400 mg gabapentine. Met buprenorfine/naloxon en beide aanvullende medicatie ervoer hij een ontspannen euforische toestand die niet zo intens was als met illegale opiaten, maar nog steeds zeer gewenst was. Hij ging naar een ander drugsbehandelingsprogramma om dit probleem aan te pakken.

Discussie

In een onderzoek uitgevoerd in klinieken voor middelenmisbruik gaf 22% van de respondenten toe gabapentine of pregabaline te misbruiken, en 38% van hen gebruikte gabapentanoïden om de door methadon verkregen high te versterken (1). Het mogelijke werkingsmechanisme voor de versterking van een opiaat-high kan verband houden met het vermogen van gabapentine om het pijnstillende effect van opiaten te versterken. Opiaten werken door binding aan opioïde receptoren, het openen van G-eiwit gekoppelde kaliumkanalen, en het sluiten van spanningsafhankelijke calciumkanalen, waardoor de afgifte van excitatoire aminozuren in het ruggenmerg wordt voorkomen (2). Gabapentine remt selectief spanningsafhankelijke calciumkanalen, verhoogt de GABA-transmissie en moduleert excitatoire aminozuren op N-methyl-d-asparaginezuurreceptorplaatsen (3). Opiaten en gabapentine hebben dus bepaalde mechanismen gemeen die de analgesie beïnvloeden. Er is ook verondersteld dat een verhoogd analgetisch effect van gabapentine en morfine kan worden bijgedragen door een verhoging van de serumconcentratie van gabapentine als gevolg van het samen toedienen van de twee geneesmiddelen (2). Gabapentine heeft zijn nut bewezen bij het voorkomen van opioïdontwenning, waarschijnlijk door modulatie van excitatoire aminozuren, die verhoogd zijn tijdens de ontwenning (3). De interacties van quetiapine’s effecten op serotonerge, dopaminerge en andere receptorsystemen met opiaateffecten, en mogelijk niet-opiaateffecten, zijn speculatief.

De clinici die opiaatafhankelijke personen behandelen, moeten zich ervan bewust zijn dat sommige patiënten kunnen proberen de effecten van buprenorfine/naloxon heimelijk te versterken door geneesmiddelen zoals gabapentine of quetiapine te misbruiken.