Prikkelbare Darm Syndroom (IBS): Symptomen, complicaties en behandeling

Inhoud

In dit artikel gaan we in op:

• Wat is het Prikkelbare Darm Syndroom (IBS)?
• Hoe komt IBS voor?
• Wie is vatbaar voor IBS?
• Wat is de oorzaak van IBS?
• Wat zijn de symptomen van IBS?
• Hoe wordt IBS gediagnosticeerd?
• Wat zijn de complicaties van IBS?
• Wat is de behandeling van IBS?

U kunt op een van de bovenstaande links klikken om naar de sectie van uw interesse te gaan.

Wat is Prikkelbare Darm Syndroom (IBS)?

Het Prikkelbare Darm Syndroom (IBS) is op zichzelf geen ziekte, het is eerder een functionele stoornis van de darmen die leidt tot het optreden van een groep van symptomen. De meest voorkomende symptomen zijn: meer winderigheid, veranderde darmgewoonten, intolerantie voor bepaalde voedingsmiddelen en een opgeblazen gevoel in de maag.

IBS komt meestal voor aan het eind van de tienerjaren of halverwege de veertig. Deze aandoening wordt als chronisch beschouwd en heeft langdurige behandeling nodig.

Als u een van deze symptomen opmerkt, zou het verstandig zijn om uw huisarts of een huisarts te raadplegen. Afhankelijk van de ernst van uw symptomen kunt u worden doorverwezen naar een gastro-enteroloog, en zelfs worden gevraagd om een psycholoog te bezoeken, aangezien een groot aantal IBS-patiënten ook aan stress en angst lijkt te lijden.

Hoe ontstaat IBS?

De spieren in de darmen verplaatsen het voedsel dat we binnenkrijgen van de maag naar het rectum. De beweging van het voedsel door het maagdarmkanaal wordt ook wel motiliteit genoemd. De spieren in de darmen trekken samen en ontspannen zich in een rustig ritme, waardoor het voedsel zich volgens een voorspelbaar patroon door de darmen verplaatst. Bij patiënten met IBS trekken de spieren echter krachtig en gedurende langere perioden samen. Dit verstoort niet alleen de beweging van het voedsel door de darm, maar veroorzaakt ook pijn bij de persoon. Als de beweging van het voedsel traag is ervaart de persoon constipatie, en als het snel is ervaart hij diarree.

Het is heel gebruikelijk dat patiënten met IBS afwisselend constipatie (IBS-C) en diarree (IBS-D) hebben.

Bovendien hebben mensen met IBS zenuwuiteinden in het spijsverteringskanaal die gevoeliger zijn dan normaal. Daarom kunnen kleine gasbelletjes, die voor de meeste mensen normaal zijn, voor IBS-patiënten behoorlijk pijnlijk zijn.

Tijdens een gebruikelijke aanval van IBS voelt de patiënt krampen in de maag. Hij kan een opgeblazen gevoel in de maag krijgen en meer gas laten ontsnappen dan normaal. Vervolgens kan er sprake zijn van constipatie of diarree.

De persoon heeft meestal onmiddellijk na het eten zin om naar het toilet te gaan.

Na een bezoek aan het toilet is het heel normaal dat een IBS-patiënt het gevoel heeft dat hij zijn darmen niet volledig heeft kunnen legen. Dit leidt tot herhaalde bezoeken aan het toilet.

De meeste patiënten voelen een haast om het toilet te bezoeken onmiddellijk na de maaltijd, vooral tijdens, of na het ontbijt.

Wie is vatbaar voor IBS?

Hoewel artsen niet in staat zijn geweest om de exacte oorzaak van IBS vast te stellen, hebben zij bepaalde gemeenschappelijke factoren waargenomen bij mensen die lijden aan IBS. Zo hebben zij geconcludeerd dat de aanwezigheid van bepaalde factoren sommige mensen een hoger risico op het ontwikkelen van IBS geven. De risicofactoren omvatten:

• Vrouw zijn: Vrouwen lijken meer last te hebben van IBS dan hun mannelijke tegenhangers. Ze klagen vooral meer over de symptomen tijdens hun menstruatieperiode.
• Genetische factoren: Sommige studies tonen aan dat genen verantwoordelijk kunnen zijn voor IBS. Het lijkt in families voor te komen en vooral eerstegraads familieleden hebben twee keer meer kans om IBS symptomen te ontwikkelen.
• Psychologische problemen: Als iets in je darmen niet goed voelt, is het dat waarschijnlijk niet. Het is vaak waargenomen dat stress, angst en depressie hand in hand gaan met IBS. Ongeveer 60% van de IBS-patiënten voldoen aan de criteria voor verschillende psychiatrische stoornissen zoals chronische angst, depressie enz.
• Medicatie: Mensen die bepaalde medicijnen nemen zoals anti-depressiva, sommige antibiotica, en medicijnen op basis van sorbitol zijn meer vatbaar voor IBS symptomen.

Wat is de oorzaak van IBS?

Hoewel de exacte oorzaak van IBS nog niet is vastgesteld door de artsen, zijn er enkele gemeenschappelijke factoren waarover ze het eens zijn die iemand kunnen predisponeren om IBS te ontwikkelen. Deze factoren zijn:

• GI Motiliteitsproblemen: Motiliteit is de beweging van het voedsel door je maag-darmkanaal. Wanneer de motiliteit in de dikke darm wordt aangetast, d.w.z. dat de motiliteit te langzaam of te snel is, ontstaat IBS. Als de motiliteit traag is, ervaar je constipatie, en als ze snel is, diarree. Gewoonlijk wordt de spanning in de maag onmiddellijk na het eten van voedsel gevoeld.
• Bepaalde voedingsmiddelen: Van sommige voedingsmiddelen is bekend dat ze IBS-symptomen veroorzaken. Patiënten klagen soms over een verergering van de symptomen na het nuttigen van bepaalde voedingsmiddelen zoals vet voedsel, gekruid voedsel, bonen, bloemkool, kool, melk en zuivelproducten, chocolade, en alcohol.
• Genetica: Volgens sommige onderzoekers kunnen genen verantwoordelijk zijn voor IBS. Deze aandoening wordt vaak gezien te lopen in families, vooral onder naaste familieleden.
• Hormonen: Vrouwen hebben meer last van IBS dan mannen, en klagen vooral over verergering van de symptomen tijdens de maandelijkse menstruatiecyclus. Volgens onderzoek kunnen hormonen zoals oestrogeen en progesteron de reden zijn achter de opflakkering van IBS-symptomen.
• Stress: Telkens wanneer er een verstoring is in het evenwicht van geest, lichaam en hersenen, treedt er stress op. Bij IBS is er een verhoogde gastro-intestinale reactie op stress die ontstaat door de complexe biologische interactie tussen de hersenen en de darmen. Overmatige angst, angst, woede of depressie kunnen veranderingen in de hersenen teweegbrengen en overdreven darmreacties stimuleren.

De oorzaken van stress kunnen uiteenlopend zijn, zoals:

• Dieet – Bewerkt voedsel, zuivelproducten, alcohol, bepaalde vruchten en groenten kunnen IBS-symptomen doen verergeren.
• Hormonale veranderingen – Vrouwen klagen bijvoorbeeld over verergering van de IBS-symptomen tijdens hun maandelijkse menstruatiecyclus.
• Lichamelijk – Elke ziekte of een operatie kan IBS uitlokken. Intensieve oefeningen zoals hardlopen, gewichtheffen, voetbal, kunnen stress veroorzaken op het lichaam en IBS symptomen verergeren
• Psychologische stress – Incidenten zoals verlies van baan, echtscheiding, overlijden van een geliefde, geschiedenis van seksueel of emotioneel misbruik kunnen symptomen van IBS uitlokken.

Wat zijn de symptomen van IBS? Hoe wordt de diagnose IBS gesteld?

De symptomen van IBS zijn:

Diagnose

Aangezien er geen definitieve lichamelijke symptomen zijn die exclusief op IBS kunnen wijzen, is de diagnose meer een proces van uitsluiten van andere aandoeningen die de symptomen zouden kunnen veroorzaken, zoals coeliakie, colitis ulcerosa, de ziekte van Crohn en andere maag-darmziekten.

Op grond van de ernst van uw aandoening zal de arts een aantal onderzoeken voorstellen, waaronder beeldvormende onderzoeken en laboratoriumonderzoek.

Sommige symptomen die extra onderzoek rechtvaardigen zijn:

• aanhoudende koorts
• buikpijn die zelfs na het reinigen van de darm blijft
• bloedingen uit het rectum
• misselijkheid
• aanhoudend braken
• aanhoudende diarree
• plotseling gewichtsverlies
• anemie

De door de arts voorgestelde beeldvormende onderzoeken kunnen omvatten:

• Colonoscopie: een colonoscoop is een 4 meter lange buis met een camera en een lampje aan het uiteinde. Deze wordt via de anus in het rectum ingebracht om de lengte van de dikke darm te controleren.
• Flexibele sigmoïdoscopie: waarbij een dunne flexibele buis wordt gebruikt om het onderste deel van de dikke darm te onderzoeken.
• CT-scan: Een CT-scan kan 2-dimensionale beelden produceren van een ‘plak’ of doorsnede van de inwendige organen van het lichaam. Het maken van beelden van het onderste deel van het lichaam, zoals de buik en het bekken, kan helpen om andere oorzaken van buikpijn uit te sluiten.
• Röntgenfoto: Er kunnen röntgenfoto’s van uw dikke darm worden gemaakt.
• Lagere gastro-intestinale (GI) serie: ook bekend als bariumklysma is een test waarbij uw dikke darm wordt gevuld met bariumsulfaat, via een klysma door het rectum.Het barium zal uw dikke darm beter zichtbaar maken op een röntgenfoto.

De laboratoriumonderzoeken omvatten:

• Bloedonderzoek: kan helpen coeliakie uit te sluiten.
• Ontlastingstest: kan helpen bij het uitsluiten van infecties, parasitaire infecties,
• Ademtest: helpt bij het opsporen van overgroei van bacteriën die gewoonlijk voorkomt bij IBS-patiënten.
• Lactose-intolerantietest: lactase is een enzym dat ons lichaam afscheidt om volle melk te verteren en lactose af te breken, de suiker die melk zijn smaak geeft. Als het lichaam dit enzym om een of andere reden niet produceert, treden symptomen op die lijken op IBS. Deze test kan de mogelijkheid van lactose-intolerantie uitsluiten.

Wat zijn de complicaties van IBS?

De complicaties van IBS kunnen de patiënt niet alleen lichamelijk, maar ook geestelijk en emotioneel beïnvloeden. De complicaties zijn onder andere:

Wat is de behandeling van IBS?

Medische behandeling

Afhankelijk van of u IBS-C of IBS-D heeft, kan uw arts u de benodigde medicijnen voorschrijven. De arts zal u voorstellen uw dieet aan te passen aan uw specifieke aandoening, zoals het schrappen van gashoudend voedsel uit uw dieet, zoals kool, broccoli, bloemkool en bepaalde soorten rauw fruit. De arts kan u adviseren om de inname van oplosbare vezelrijke groenten en fruit, zoals sinaasappels, aardbeien, bosbessen, komkommers en wortelen te verhogen als u lijdt aan IBS-D. Als u lijdt aan IBS-C kan hij u aanraden de inname van onoplosbare vezels te verhogen, zoals groenten zoals courgette, broccoli, kool, bladgroenten, druiven, en wortelgroenten, en volle granen zoals, zemelen, bruine rijst, granen, en opgerolde haver.

De arts kan ook vezelsupplementen voorschrijven zoals psyllium of methylcellulose, en anti-diarree- en anti-spasmodische medicijnen.

Antibiotica zullen worden voorgeschreven als er sprake is van een overgroei van bacteriën in uw darmen.

De arts kan u ook adviseren een consulent of psychiater te raadplegen als u lijdt aan depressie.

Oefening

Als u een IBS-patiënt bent, kunt u overwegen om regelmatige lichaamsbeweging in uw dagelijkse schema op te nemen. Lichaamsbeweging zorgt er niet alleen voor dat uw lichaam zich verkwikt voelt, maar maakt ook uw darmen gezond en sterk. In feite is lichaamsbeweging van vitaal belang voor een optimaal functionerende darm.
U moet met uw arts overleggen voordat u een oefeningsregime plant.

U kunt kiezen voor zwemmen, fietsen, aerobics en cardiovasculaire oefeningen. Dit zijn geweldige methoden om stress te verdrijven.

U kunt ook traditionele vormen van stress release oefeningsmethoden zoals Yoga, of Tai Chi beoefenen. Deze methoden staan erom bekend dat ze iemand kalm en ontspannen maken, wat automatisch resulteert in een darm die sterk en gezond is.

Reguliere diepe ademhalingsoefeningen en meditatievormen zoals Vipassana kunnen wonderen doen bij het verlichten van IBS-symptomen.