De werking van de mijten die zich in de huid en op de huid zelf bewegen, veroorzaakt een hevige jeuk die qua uiterlijk op een allergische reactie kan lijken. Een vertraagde type IV overgevoeligheidsreactie op de mijten, hun eieren of scybala (pakketjes uitwerpselen) treedt ongeveer 30 dagen na de besmetting op. De aanwezigheid van de eitjes veroorzaakt een massale allergische reactie die op haar beurt meer jeuk veroorzaakt. Personen die al gesensibiliseerd zijn door een eerdere besmetting kunnen binnen enkele uren symptomen ontwikkelen.
Sarcoptes is een geslacht van huidparasieten, en maakt deel uit van de grotere familie mijten die gezamenlijk bekend staan als “schurftmijten”. Ze zijn ook verwant aan de schurftmijt Psoroptes, ook een mijt die de huid van huisdieren aantast. Sarcoptische schurft treft huisdieren en soortgelijke aantastingen bij kippen veroorzaken de ziekte die bekend staat als “schubbenpoot”. De effecten van S. scabiei zijn het meest bekend en veroorzaken “schurft”, of “de jeuk”. De volwassen vrouwelijke mijt graaft zich, na bevrucht te zijn, in de huid in (meestal op de handen of polsen, maar ook andere lichaamsdelen kunnen worden aangetast), en legt daar haar eitjes.
Het graven gebeurt met behulp van de monddelen en speciale snijvlakken op de voorpoten. Terwijl deze worden gebruikt, verankert de mijt zich met zuignappen aan zijn poten. De eieren worden in kleine aantallen gelegd terwijl de mijt zich ingraaft, en als deze uitkomen, klimmen de zespotige larven op de huid en zoeken haarfollikels op, waar ze zich voeden en vervellen (oude nagelriemen afleggen om te groeien). In de haarfollikels vertonen de larven de eerste nimfenstadia, met acht poten.
In de nimfenstadia voedt het schepsel zich en vervelt, en als het mannelijk is, ontstaat het volwassen dier. In het geval van vrouwtjes, vindt er nog een vervelling plaats voordat ze volwassen zijn. Het vrouwtje heeft meer vervellingen dan een mannetje en doet er dus langer over om volwassen te worden: 17 dagen, tegen 9 tot 11 dagen voor een mannetje. Het vrouwtje is ongeveer twee keer zo groot als het mannetje.
Hoewel de levenscyclus slechts ongeveer twee weken duurt, hebben individuele patiënten zelden meer dan een tiental mijten op zich. Toch kan dit aantal een kwellende jeuk veroorzaken, vooral ’s nachts, en ernstige schade aan de huid ontstaat vaak als gevolg van krabben, met name door het binnendringen van besmettelijke bacteriën, wat kan leiden tot impetigo of eczeem.
Afspeelmedia
Play media
De eitjes worden door het vrouwtje gelegd met een snelheid van ongeveer twee tot drie eitjes per dag gedurende ongeveer twee maanden. Ongeveer 2% van de Britse bevolking zou besmet zijn met deze mijten, die er ongeveer 25 minuten tot een uur over doen om zich in de huid in te graven.
De beste omstandigheden om S. scabiei te huisvesten zijn gebieden met frequent huid-op-huidcontact, zoals de handen en polsen, aangezien de mijten worden overgedragen door huidcontact met dragers, en ze zich zeer gemakkelijk verspreiden. Aantastingen van S. scabiei worden vaak aangetroffen bij varkens. Ze remmen de groei en de voederconcentratie aanzienlijk, maar sterven onder normale bedrijfsomstandigheden meestal na ongeveer vijf dagen uit. Eenmaal in een kudde zijn de mijten echter zeer moeilijk uit te roeien zonder grote maatregelen te nemen.