Een liefdesbrief aan de tekst van Pale Blue Eyes van The Velvet Underground.
Linger on your pale blue eyes.
Pale Blue Eyes doet dit klinken als een doorsnee liefdesliedje. Dat is het niet. De operatieve woorden in elk refrein hebben geen betrekking op de kleur van de ogen, maar op klagende berusting. Lou Reed blijft weemoedig hangen op ‘linger on’, elke keer als hij het zingt. Stel je voor dat hij een kwart sigaret in één trek opbrandt en door de uitademing heen zingt.
Het is een liefdesliedje. Alleen niet dat soort.
Soms voel ik me zo gelukkig. Soms voel ik me zo verdrietig. Soms voel ik me zo gelukkig, maar meestal maak je me gewoon gek. Baby, you just make me mad.
‘Sometimes I feel so happy, but mostly you just make me mad,’ doet dit klinken als een doorsnee break-up liedje. Of een standaard it-was-greated-while-it-lasted liedje. Of recht uit de centrale casting voor je-maakt-me-gek-maar-ik-hou-teveel-van-jou-om-je-te-verlaten liedjes. Ik ben boos op mijn meisje. Mijn meisje is boos op mij. Ik kan je niet verlaten, schat. Lou Reed en de ongelukkige frustratie die hem tot liederen heeft gedreven.
Gefrustreerd zeker. Maar niet op de manier die jij denkt.
Dacht aan jou als mijn bergtop. Dacht aan jou als mijn piek. Thought of you as everything I’ve had but couldn’t keep.
‘I’ve had but couldn’t keep,’ laat dit klinken als een doorsnee onbeantwoord liefdesliedje. Ze is buiten zijn bereik. Ze is uit zijn leven. Een romantische waarde uitwisseling die helemaal uit balans is. Onevenwichtig. Onhoudbaar. Tranen gehuild voor niemand. Ze heeft hem niet nodig.
Dit lied is tragisch. Alleen niet op die manier.
Als ik de wereld zo puur en vreemd kon maken als wat ik zie, zou ik je in de spiegel zetten die ik voor me heb gezet.
‘I’d put you in the mirror,’ doet dit klinken als een doorsnee liedje over de liefde van mijn leven. Obsessieve liefde. Je in een spiegel zetten, je op een voetstuk plaatsen. De bezitterige onzekerheid. Zijn verlangen om de wereld te veranderen tegen de meetlat van haar zuiverheid. De druk op haar om uniek en perfect te zijn. Een absolutistische verliefdheid. Onmogelijk hoge verwachtingen die haar onvermijdelijk wegdrijven.
Deze liefde is gedoemd. Maar niet op die manier.
Schiet een leven helemaal uit elkaar. Stop het in een beker. Ze zei: “Geld is als wij in de tijd, het liegt maar kan niet opstaan. Down for you is up.”
‘Down for you is up,’ laat dit klinken als een run of the mill laat hem zachtjes zakken liedje. Ze voert een lijkschouwing uit op de relatie terwijl het lichaam nog warm is. Het was goed zolang het duurde. Het ligt niet aan jou, het ligt aan mij. Het ligt niet aan mij, het ligt aan jou. Het is ons. De clichés van de molen. We waren niet bedoeld om te zijn.
Dit lied draait de dingen op hun kop. Maar niet in het down is up couplet.
Het was goed wat we gisteren deden, en ik zou het zo weer doen. Het feit dat je getrouwd bent, bewijst alleen maar dat je mijn beste vriend bent. Maar het is echt, echt een zonde.
‘Het feit dat je getrouwd bent,’ laat zien dat dit een bijzonder lied is. Een liefdesliedje met een angel, met een zonde, in de staart. Wat ze gisteren ook deden, frivool, romantisch of vleselijk, het was allesbehalve transactioneel. Het kon niet worden weggewuifd als niets betekenend. Hij heeft de misdaad begaan, en moet nu de tijd uitzitten. Hij zal nog één keer naar die bleke blauwe ogen kijken voor hij naar beneden wordt gehaald om de liefdespap te doen.
Pale Blue Eyes is allesbehalve alledaags. Het is een getuigenis van vermoeide spijt. Een vijf coupletten tellende tragedie. Hopeloos romantisch, maar geleverd met afstandelijke, bestudeerde, stadium vijf aanvaarding. Het hart regeert het hoofd. Maar het hart weet dat het hoofd de controle aan het terugwinnen is. De enige emotie in het eind couplet wordt geleverd door een gekwelde gitaarsnaar over het woord married. De snaar is midden op de noot gespannen, alsof hij gestemd en gespeeld wordt op hetzelfde moment. Een metafoor voor Lou Reed’s hartstriemen op de pijnbank.
Dit is een liefdesbrief aan een opmerkelijke studie in stille wanhoop. Het is een verlangende blik, op een slepende blik, in een paar bleekblauwe ogen.