Vertaald door: Zeynep Sen
Edit door: Christine Taylor
Helen Keller zei ooit: “Ik loop liever met een vriend in het donker dan dat ik alleen in het licht loop,”. Deze uitspraak weerspiegelt een gevoel dat velen van ons voelen. Wij als mensen zijn sociale wezens. We hunkeren naar diepe, betekenisvolle verbindingen. Hoewel we vaak het gevoel hebben dat we niet in staat zijn om banden te smeden die diep genoeg gaan om echte vriendschappen te worden genoemd. We eindigen met oppervlakkige gesprekken die de oppervlakte niet echt raken. Of misschien hebben we niet het gevoel dat we een integraal onderdeel zijn van het leven van onze vrienden – of dat zij een belangrijk onderdeel zijn van het onze. Soms hebben we het gevoel dat we helemaal geen contact kunnen maken met de mensen om ons heen. Dus, hoe kunnen we dit overwinnen? Hoe kunnen we vriendschappen sluiten en onderhouden die een leven lang meegaan?
Waarom hebben we eigenlijk vrienden nodig?
Wetenschappers weten niet goed waarom mensen eigenlijk vrienden nodig hebben. Het enige dat ze zeker weten, is dat we vrienden nodig hebben. In de loop der jaren hebben tal van studies aangetoond dat het hebben van echte vriendschappen is zeer gunstig voor ons geestelijk welzijn. Een recente studie van Harvard toonde aan dat het vormen van hechte vriendschappen de gezondheid van de hersenen bevordert als we ouder worden. In het verleden is bewezen dat vriendschap iemands levensverwachting verlengt en zelfs verschillende gezondheidsrisico’s verlaagt, zoals hartziekten.
De reden dat het hebben van vrienden zo goed voor ons is, is dat ze dienen als pijlers in ons leven. Vrienden steunen ons wanneer we dat het meest nodig hebben. Een scheiding, een verlies, een gezakt examen, een degradatie… Wat we ook meemaken, ze staan ons de hele weg terzijde. We weten niet waarom we zulke gedragspatronen ontwikkelen met onze vrienden. Alleen dat we dat doen en dat het goed voor ons is.
Hoe ontstaat een vriendschap?
C.S. Lewis beschreef ooit het moment waarop we een nieuwe vriend maken door te zeggen: “Vriendschap wordt geboren op het moment dat de ene persoon tegen de andere zegt: “Wat? Jij ook? Ik dacht dat ik de enige was.” Hij had niet meer gelijk kunnen hebben. Alle relaties hebben een beginpunt nodig, een gemeenschappelijke basis, om het zo maar te zeggen. Het hebben van zo’n gemeenschappelijke basis is een geweldig beginpunt om een band op te bouwen. Maar als we er niet op voortbouwen, als we de gemeenschappelijke basis die we hebben niet gebruiken, dan zullen we nooit in staat zijn om een kennismaking om te zetten in een echte vriendschap. Dus, wat moeten we doen om dit scharniermoment om te zetten in een echte relatie? Hoe maken we van een vreemde met wie we iets gemeen hebben, een echte vriend. En misschien wel het belangrijkste: hoe worden we zelf een echte vriend?
Een hechte vriendschap opbouwen
Relaties zijn complex. Er is geen handleiding voor hoe je een relatie moet opbouwen, omdat elk individu en elke relatie anders is. Dat gezegd hebbende, zijn er verschillende factoren die bepalen hoe vriendschappen worden gevormd. Door over deze factoren te mediteren, kunnen we onze vriendschappen, onze vrienden en onszelf beter begrijpen. Pas dan kunnen we beginnen met het onderzoeken en uiteindelijk oplossen van onze perceptie van menselijke connecties.
Vinden van gemeenschappelijke grond
Het vinden van gemeenschappelijke grond met degenen met wie we ons verbonden voelen is niet alleen een goed uitgangspunt voor vriendschap, het is ook een stap die ons in staat stelt om tegelijkertijd meer over hen te leren en ook meer over onszelf te onthullen. Meestal zoeken we naar overeenkomsten tussen ons en de andere persoon om te beginnen met het opbouwen van een gemeenschappelijke basis. Dit kan van alles zijn. Houding in het leven, waarden, interesses, leeftijd, geslacht, sociaal-economische status, hobby’s, ervaringen… Het ontdekken van dit soort overeenkomsten helpt ons om de mensen voor ons beter te begrijpen. We hebben het gevoel dat we een deel van hen kennen en voelen de drang om meer te weten te komen. De gelijkenissen die we ontdekken en uitdiepen, maken dat we meer openstaan voor de verschillen tussen onze vrienden en ons. Het geeft ons meer redenen om ze te onderzoeken en zo onze vriend steeds beter te begrijpen naarmate de tijd verstrijkt. Hoe opener we hiervoor staan, hoe dieper ons begrip zal zijn. En hoe dieper ons begrip, hoe betere vriend we zullen worden.
Zelfonthulling.
De basis van elke gezonde relatie is vertrouwen. Maar vertrouwen ontstaat niet zomaar. Zoals u heel goed weet, kost het tijd om vertrouwen te ontwikkelen. Een van de beste manieren om vertrouwen op te bouwen is niet alleen iemand na verloop van tijd consequent te laten zien hoe je je gedraagt, beslissingen neemt en anderen behandelt, maar door je kwetsbaar op te stellen. Als we vertrouwensrelaties willen, moeten we bereid zijn ons open te stellen voor de persoon die voor ons staat. We moeten bereid zijn om persoonlijke dingen met hen te delen die zij anders niet over ons zouden weten en daarbij het risico lopen gekwetst te worden. Onze gevoelens, onze zorgen en diepste gedachten, privé-herinneringen zoals een scheiding of fouten in het verleden. Hoe opener we zijn, hoe kwetsbaarder we onszelf toestaan te worden. Door dit te doen geven we onze vriend een duidelijke boodschap: “Ik vertrouw je met deze informatie over mij. Ik vertrouw erop dat je me niet kwetst.” Dat wil niet zeggen dat we ons bij iedereen kwetsbaar moeten opstellen. Kies met wijsheid wie jouw verhalen te horen krijgt, maar weet dat als je nooit iemand vertrouwt met persoonlijke informatie, je voor onbepaalde tijd afstand kunt nemen van het creëren van echte vriendschappen. Ja, je loopt het risico gekwetst te worden als iemand je verraadt, maar het alternatief is dat je nooit het gevoel hebt echt op iemand te kunnen vertrouwen, een gevoel dat isolerend werkt en schadelijk is voor je lichamelijke en geestelijke gezondheid.
Onze bereidheid om vertrouwen te hebben en kwetsbaar te zijn, stimuleert onze vrienden om dat ook te zijn. Op deze manier delen we in het leven van onze vrienden en verdienen we hun vertrouwen. Als we problemen hebben om met anderen in contact te komen en niet-oppervlakkige relaties aan te gaan, zijn vertrouwen en kwetsbaarheid uitstekende factoren om over te mediteren. In hoeverre stellen wij ons echt open voor onze vrienden? Hoeveel van onszelf en van ons leven zijn we bereid te delen? Hoeveel delen we in het leven van onze vrienden? Als het antwoord op deze vragen “niet genoeg” is, dan is het misschien tijd om onszelf beetje bij beetje aan te sporen om meer te delen.
Reciprociteit.
Reciprociteit is een must in alle gezonde relaties. Dit is het delen van delen van jezelf en je leven met je vriend(in) en dat je vriend(in) hetzelfde doet. Het is tijd investeren in je vriend, of het nu gaat om een ontmoeting voor een kopje koffie, of opdagen voor een evenement waarvan je weet dat het belangrijk is voor hen. Het is delen in hun lijden of geluk. Het is dat je vriend op dezelfde manier tijd en energie in jou investeert. Kortom, het is het geven en nemen van een gezonde relatie. Er zijn momenten waarop we in een relatie in de gevende en in de ontvangende positie verkeren.
Maar sta er eens bij stil. Is er een dynamiek met uw vriend(in) waarin u altijd degene bent die geeft? Als u de enige bent die tijd en energie investeert en luistert naar de problemen, zorgen en feestjes van uw vriend, is uw vriendschap dan wel in evenwicht? Als je altijd aan de ontvangende kant van een vriendschap bent, ben je dan wel een goede vriend? Beide scenario’s zetten onze relaties op hun kop. Ze zorgen ervoor dat wij of onze vrienden ons geïsoleerd en alleen voelen. Willen we ons echt zo voelen of willen we dat onze vriend zich zo voelt? Zo niet, wat kunnen we dan doen om dit te veranderen?
Hoe kunnen we betere vrienden worden?
Het is een feit dat we onze familie niet kunnen kiezen, maar we kunnen wel onze vrienden kiezen. Soms staan we dichter bij onze vrienden dan we ooit bij onze familie zullen staan. Maar het vormen van zulke vriendschappen is niet alleen een kwestie van tijd met hen doorbrengen. Het is hen steunen wanneer ze moeilijke tijden doormaken of zelfs stilletjes naast hen zitten, om hen te laten weten dat ze niet alleen zijn. Het is het vieren van hun prestaties en delen in hun geluk. Het is dat onze vrienden er op dezelfde manier voor ons zijn. Als we het moeilijk vinden om contact te maken met anderen of met onze vrienden, dan is het misschien tijd om na te denken over de aard van onze relaties. Ga er even voor zitten en mediteer erover. Hoe evenwichtig is je vriendschap? Wanneer was de laatste keer dat u er echt was voor een vriend of dat een vriend er echt was voor u? Beschouwt u uw vriendschap misschien als vanzelfsprekend? Dankbaarheidsmeditaties kunnen een uitstekende oefening zijn om dit uit te zoeken. Wanneer was de laatste keer dat je stilstond bij jezelf en dacht hoe gelukkig je was om een vriend te hebben? Wanneer hebt u uw vriend voor het laatst laten weten hoe u zich voelt?
Compassiemeditaties kunnen je ook helpen om je relatie tot je vrienden te doorgronden. Hoe mededogenvol ben je naar anderen? Hoe reageer je als een vriend met een probleem naar je toe komt? Veeg je het onder het tapijt en laat je ze proberen het te negeren? Praat je het uit met je vriend en probeer je het tot op de bodem uit te zoeken? Luister je en probeer je er gewoon voor hen te zijn? Begrijp je wat ze op dat moment echt nodig hebben en reageer je daarop? Zo niet, dan is mediteren over hoe je meer compassie en begrip voor anderen kunt opbrengen een uitstekende manier om te leren het beter te doen.
Wat onze problemen met vriendschappen ook mogen zijn, we kunnen het altijd beter doen. We hoeven alleen maar open te staan en bereid te zijn om meer ons best te doen. We moeten leren zien hoe we in relaties staan, zonder onszelf of onze vrienden te veroordelen. Het belangrijkste is dat we openlijk met onze vrienden communiceren over hoe we ons voelen. Want alleen dan kunnen we samenwerken om onze relatie te verbeteren.
Tot slot zouden we graag van u horen hoe uw relaties met uw vrienden zijn. Wat beschouwt u als een goede vriend, hoe zou u een betere vriend willen zijn?