Elk jaar in december kussen paartjes onder de maretak om hun liefde tijdens de feestdagen te vieren. Heb je je ooit afgevraagd hoe deze traditie is ontstaan? We hebben de geschiedenis en het verhaal achterhaald waarom mensen onder de feestelijke plant zoenen.
Wat is een maretak?
Volgens Ryan Guillou, conservator bij de San Francisco Botanical Gardens, is een maretak een hemiparasitaire plant die voornamelijk afkomstig is van het Britse eiland in Noord-Europa.
Dus, wat betekent hemiparasitair? Guillou legde uit dat hemiparasitaire planten, zoals maretak, een deel of het grootste deel van zijn energiebron ontlenen aan andere planten als een parasiet, terwijl ze zich nog steeds bezighouden met fotosynthese.
Hoewel hij algemeen voorkomt in Europa, heeft de ontelbare maretak soorten zich geografisch verspreid en kan nu gevonden worden in Central Valley, Californië. Als je toevallig door de bomen foerageert, kun je groene ballen tot 2 voet breed vinden die zich op de takken vormen – en dat is de maretak!
Een of twee maretakken op een boomtak is misschien niet zo’n probleem, maar wanneer bomen worden aangetast, zuigt de invasieve plant vaak de gastheer leeg, waarbij de boomtakken met zijn gewicht breken en breken. De maretak, die bomen en andere planten vernietigt, overleeft en ontkiemt bessenzaden tot vreugde van de vogels en schade voor de mens. Deze voor de mens giftige zaden worden door vogels opgepikt en komen met hun kleverige aard vaak stevig op boomtakken terecht. De verplaatsing van de zaden naar nieuwe boomtakken is cruciaal voor de levenscyclus en het voortbestaan van de maretakplant.
Hoewel de plant misschien niet het meest romantisch lijkt, is maretak het toonbeeld geworden van liefde en genegenheid tijdens de feestdagen.
Wat symboliseert de maretak?
De Grieken waren dol op maretak vanwege zijn genezende krachten. De Romeinse natuuronderzoeker Plinius de Oudere beschouwde de maretak als een behandeling tegen vergif, epilepsie en meer. De Druïden beschouwden de maretak als een symbool van levendigheid, verbaasd over hoe de plant bloeide in de koudste winters. Hoe verhouden deze overtuigingen zich tot de romantiek?
Volgens The Smithsonian komt de romantische symbolisering van de maretak uit de oude Noorse mythologie, een geheel van mythen van de Noord-Germaanse volkeren. In het verhaal werd Baldur, de kleinzoon van een Noorse god, wakker in de overtuiging dat elke plant en elk dier op aarde hem wilde doden. Uit angst voor Baldurs leven smeekte zijn moeder Frigg, de godin van de liefde, alle planten en dieren van de wereld om haar zoon niets aan te doen. Maar ze vergat het leven van haar zoon veilig te stellen met één levend wezen: de maretak. Gestoken door de god Loki met een pijl gemaakt van maretak, werd Baldurs angst werkelijkheid.
Dag ten dage hangen we maretak boven onze deuren en kussen we onder de plant als herinnering aan wat Baldurs moeder vergat. Voor al diegenen die op zoek zijn naar een happy end: sommige optimisten geloven dat Baldur uit de dood is herrezen. En voor die geromantiseerde geesten werd de maretak beschouwd als een symbool van liefde door Frigg, die beloofde iedereen die eronder wandelde te kussen.
Waarom kussen mensen onder de maretak tijdens Kerstmis?
Snel een paar eeuwen vooruit en de geschiedenis van het kussen onder de maretak bloeide verder op. In de 18e eeuw was het alomtegenwoordig in de kerstsfeer. De maretaktraditie bloeide op, eerst onder Engelse bedienden en breidde zich uiteindelijk uit naar de middenklasse. De basis van de maretaktraditie was dat mannen elke vrouw die ze onder maretak zagen, mochten kussen — en weigering werd als ongeluk beschouwd.
Sommigen zijn niet helemaal overtuigd van het verhaal dat in de Noorse mythologie schuilt, en geloven dat de kleverige zaden die zich aan de boomtakken vastklampen, symbool staan voor een kus die nooit valt.
Of het verhaal van Baldur nu je romantische kant aanspreekt of de wetenschapper in je valt voor het verhaal dat zich in de natuur manifesteert, een kus onder de maretak staat bol van traditie en rijke geschiedenis.