Whiskey karamelsaus

Drie potten met zelfgemaakte whiskey-karamelsaus, één pot meestal leeg met een paar druppels, en bedrukte zwart-witte etiketten.

Mijn moeder maakt regelmatig dubbele porties van mijn whiskey-karamelsaus voor bij mijn chocolade-whitkey-bundtcakerecept, omdat ze beweert dat de saus zelf (niet de cake, let wel) altijd veel bijval en complimenten krijgt als ze hem maakt en ze er graag extra bij heeft om met haar gasten mee naar huis te sturen.

Dat zette me aan het denken dat dit recept, hoe simpel het ook is, misschien wel een eigen post verdiende.

Of je het nu op een vochtige chocoladebroodtaart sprenkelt of over zelfgemaakt vanillebonenijs, of op Belgische wafels of wentelteefjes, of in pecannoot brownies of op een stuk New Yorkse kaastaart… deze gekruide karamelsaus is niet alleen ongelooflijk veelzijdig, het is een openbaring.

Bonus dat het maakt een geweldige zelfgemaakte vakantie cadeau ook (en zeker om te scrollen naar de bodem om mijn gratis afdrukbare cadeau-etiketten te downloaden!

De meeste karamelsausrecepten hebben een soortgelijk proces, maar toen ik verschillende recepten doornam, zag ik dat sommige de zware room direct aan de gekaramelliseerde suiker toevoegen, terwijl andere eerst de boter toevoegen.

Ik was benieuwd of dit verschil uitmaakte voor het eindproduct, dus heb ik ze allebei getest!

Zo blijkt… de twee methoden zijn bijna niet van elkaar te onderscheiden. Als ik me echt concentreer, is de boter-eerst versie iets gladder, dus dat is hoe ik het recept heb geschreven. De boter-eerst-versie is ook iets minder vluchtig, omdat het toevoegen van de boter aan de hete suiker de temperatuur wat omlaag brengt, zodat wanneer je de room toevoegt, deze niet zo heftig stoomt en sputtert.

Sommige karamelsausrecepten bevatten helemaal geen boter, maar mijn ervaring is dat het toevoegen van een beetje boter zorgt voor een dikkere en luxueuzere karamelsaus, dus ik zou niet aanraden die over te slaan!

Mijn eerste potje is een beetje aan de donkere kant (in de 30 seconden die ik nodig had om de procesfoto’s hieronder te maken, werd het een beetje donkerder dan mijn ideaal). Mijn tweede partij is beter geworden omdat ik niet werd afgeleid met foto’s.

Ideaal zou je het van het vuur halen zodra het een mooie amberkleur bereikt; voeg de boter meteen toe om het kookproces te stoppen. Als je van specifiek houdt, zou dit moeten gebeuren rond 350 tot 360 graden F.

Ik vind dat de suiker er een eeuwigheid over lijkt te doen om kleur te krijgen. Je zit daar voor 10 of 15 minuten te kijken naar de heldere suiker die weg borrelt. Maar zodra u merkt dat het een stro-achtige kleur begint te krijgen, laat uw aandacht dan geen seconde afdwalen, want het wordt vanaf dat punt vrij snel donkerder.

Tips voor een perfecte zelfgemaakte karamelsaus:

Gebruik een steelpan met een zware bodem, iets dat hoger is dan breed (de karamel heeft de neiging nogal heftig te gaan borrelen wanneer u de boter/room toevoegt, en u wilt niet dat hij overloopt.)

Ik raad ook aan een lichtgekleurde steelpan te gebruiken als je die hebt, omdat het dan veel makkelijker is om de kleur van de suiker te zien als die verandert van helder naar goudkleurig naar amberkleurig. Ik hou van deze 4 kwart steelpan van All-Clad. Natuurlijk is het belangrijker om een pan met een zware bodem te gebruiken, dus als je alleen een goede pan met antiaanbaklaag en een dunne aluminium pan hebt, gebruik dan de pan met antiaanbaklaag.

Als je een donkere pan gebruikt, gebruik dan een lepel om de kleur van de karamel te controleren. Of, nog beter, klem een thermometer vast om de temperatuur precies te controleren (denk eraan dat u op zoek bent naar ongeveer 350 tot 360 graden F).

Houd uw room een beetje warm, omdat deze gemakkelijker en met minder stoom en sputteren zal worden opgenomen dan koude room. Ik zet de mijne in een kleine steelpan op een zeer laag vuur en het is meestal perfect opgewarmd tegen de tijd dat ik het nodig heb (wees gewoon voorzichtig om het niet te laten koken of verbranden.)

Giet de nog hete karamel in hittebestendige potten (een van de redenen waarom ik mason potten hiervoor leuk vind, omdat ze zijn ontworpen om kokende vloeistoffen in te bewaren) en laat het dan volledig afkoelen tot kamertemperatuur voordat je het met een deksel afsluit en in de koelkast zet. Dit zal resulteren in een gladdere karamel (vaak roeren tijdens het afkoelen kan een korrelige textuur veroorzaken).

Als u dikkere karamel wilt, zet de pot dan na het toevoegen van de room terug op het fornuis en breng het aan de kook gedurende 1 volle minuut (tot ongeveer 220 graden F).

De maïssiroop helpt kristallisatie te voorkomen (iets dat ik niet kan vermijden bij het koken van suiker, hoe hard ik ook probeer – de maïssiroop is echt de gemakkelijkste manier om het te omzeilen). Het resultaat is een veel gladdere karamelsaus. Als je het gewoon niet kunt gebruiken (het is geen slecht ingrediënt, serieus!), dan raad ik aan 1/4 theelepel room van wijnsteen aan je suiker toe te voegen; de zuurgraad zou moeten helpen de kristallen op afstand te houden.

Ook met betrekking tot kristallisatie, roer niet meer nadat de suiker is opgelost en het begint te bubbelen. Zodra de suiker van kleur begint te veranderen, kunt u hem voorzichtig een beetje roeren om ervoor te zorgen dat hij gelijkmatig gaar wordt, maar laat hem verder ongestoord borrelen.

Dit recept is zo gemaakt dat het de perfecte hoeveelheid karamel maakt om twee 8oz mason jars te vullen. Of je ze hamstert voor jezelf of weggeeft is helemaal aan jou 😉

Als je dit recept wilt opschalen, voel je dan vrij om het te verdubbelen (en een grotere pan te gebruiken), maar ik zou niet aanraden om het meer dan dat te schalen, omdat de timing nadelig kan worden beïnvloed. Maak in plaats daarvan afzonderlijke batches.

Voor degenen die nieuwsgierig zijn, gebruikte ik deze 8oz gladde mason potten (er is geen verhoogd ontwerp aan de zijkant, dus ze zijn zeer schoon en gemakkelijk om labels op te plakken), plus de zwarte deksels zien er prachtig uit met deze zwart-witte labels.

Dit recept vraagt om 2 eetlepels whiskey of bourbon, maar je kunt eigenlijk elke likeur gebruiken die je maar wilt (Amaretto, Kahlúa, of Irish creme, bijvoorbeeld, zouden een heerlijke karamelsaus opleveren. Ik zou waarschijnlijk geen wodka of gin toevoegen, hoewel een lekkere gekruide rum ook lekker zou zijn!)

Je kunt ook gewone gezouten karamel maken door de likeur helemaal weg te laten en het zout te verhogen tot 1 theelepel. Ik gebruik hier graag fijn zeezout of fleur de sel; het geeft de karamel een heerlijke smaak (koosjer is ook prima, maar gebruik alsjeblieft geen gejodeerd keukenzout!)