Dichters kunnen bij het maken van een gedicht elke structuur gebruiken die ze maar willen. Het gedicht heeft gewoon een bepaalde rangschikking van woorden op de pagina nodig voor een verhoogd emotioneel effect. Verschillende culturen hebben echter poëtische structuren gecreëerd die bedoeld zijn om specifieke emoties op te wekken, gerangschikt op gestandaardiseerde manieren. De structuren van veel van de gebruikelijke poëtische vormen bepalen de lengte van de regels en waar de gedichten rijmen.
Sonnet
Poëzie analisten gebruiken letters van het alfabet om te laten zien welke regels rijmen. Dus, als een gedicht abab is, rijmen de eerste en derde regel, evenals de tweede en vierde. Het sonnet is een gedicht van 14 regels. Sonnetten gebruiken een van de verschillende vaste rijmschema’s. De twee belangrijkste sonnettypes zijn de Italiaanse en de Engelse versie. Het Italiaanse sonnet heeft een indeling van acht rijmende regels, in “abbabba”. De tweede afdeling heeft zes rijmende regels, die ofwel “cdecde, “cdccdc,” of “cdedce” zijn. Het Engelse sonnet heeft vier divisies, kwatrijnen genoemd. Het sonnet verloopt als “abab,” “cdcd,” “efef” en “gg.”
Sestina
De sestina werd uitgevonden door Franse troubadours, een type entertainer. De sestina werd ontwikkeld toen de troubadours wedijverden om de beste gedichten te maken. Het gedicht heeft zes strofen van blanco verzen die alle zes regels hebben. De laatste paar woorden van de eerste strofe komen in de overige vijf strofen terug. Het gedicht heeft “abcdef,” “faebdc,” “cfdabe,” “ecbfad,” “deacfb” en “bdfeca.”
Villanelle
De villanelle is een ander Frans gedicht. Voordat het een literaire vorm werd, was het meestal een oud Italiaans volksliedje, uitgevoerd met een dans. Het heeft slechts twee rijmwoorden en een afwisselend refrein. Het gedicht heeft vijf tercetten en een slotkwatrijn. De villanelle heeft meestal een driedelige structuur, die bestaat uit de inleiding, de uitwerking en de conclusie. De inhoud van de villanelle richt zich meestal op een soort obsessie.
Haiku
De haiku is een Japanse dichtvorm die ontworpen is om zeer compact te zijn. Haiku gedichten kunnen zich richten op alledaagse ervaringen, gevoelens en de natuur. Omdat haiku’s weinig ruimte hebben, moeten ze eenvoudige woorden en grammatica gebruiken. Haiku’s rijmen niet en zijn kort. De meest voorkomende hebben slechts drie regels, waarbij de middelste regel zeven lettergrepen heeft en de eerste en laatste regel vijf. Deze beknoptheid kan het gedicht soms moeilijker te schrijven maken, omdat het met weinig woorden een gedenkwaardig beeld moet scheppen.
Ode
Odes zijn lange en ernstige gedichten die gebruik maken van een uitgebreide structuur. De oorspronkelijke odes waren Grieks en Romeins. Odes gaven meestal lof aan een persoon, zoals iemand die slaagt tijdens een atletische gebeurtenis. Oden hebben meestal structuur, maar de dichter kan de structuur kiezen, waardoor dit gedicht een vaak onregelmatige vorm heeft.
Limericks
Limericks zijn gedichten van vijf regels. Een regel is een couplet en een regel is een triool. Regels 1, 2 en 5 hebben een aabba-patroon. Regels 3 en 4 hebben twee tellen die rijmen. Limericks zijn geschreven om grappig te zijn. De laatste regel van de limerick is bedoeld om een clou te geven.