Een zorginfectie is een infectie die wordt opgelopen terwijl u in een zorginstelling verblijft, zoals een ziekenhuis voor acute zorg of een verpleeginstelling voor verpleging. Zelfs een dokterspraktijk of kliniek kan een bron zijn voor een nosocomiale infectie. In de medische wereld worden nosocomiale infecties nosocomiale infecties genoemd. Infecties die buiten een zorginstelling ontstaan, worden community-acquired infecties genoemd.
Zoals elke infectie kunnen nosocomiale infecties sepsis veroorzaken, met name bij mensen die al risico lopen, zoals chronisch zieken (zoals diabetici), mensen met een verzwakt immuunsysteem (zoals mensen die chemotherapie krijgen of geen milt hebben), heel jonge en heel oude mensen.
Soms ten onrechte bloedvergiftiging genoemd, is sepsis de vaak dodelijke reactie van het lichaam op infectie. Sepsis doodt en maakt miljoenen mensen invalide en vereist vroege verdenking en behandeling om te overleven.
Sepsis en septische shock kunnen het gevolg zijn van een infectie overal in het lichaam, zoals longontsteking, griep of infecties van de urinewegen. Wereldwijd sterft een derde van de mensen die sepsis krijgen. Velen die wel overleven, blijven achter met levensveranderende gevolgen, zoals posttraumatische stressstoornis (PTSS), chronische pijn en vermoeidheid, disfunctie van organen (organen werken niet goed), en/of amputaties.
Hoe ontstaan zorginfecties?
Iedereen kan een infectie oplopen, maar net als bij bepaalde mensen in de gemeenschap, hebben veel mensen in ziekenhuisomgevingen een hoger risico op het krijgen van een infectie vanwege chronische ziekte, leeftijd of andere risicofactoren. En dan zijn er nog extra risico’s in ziekenhuizen en andere zorginstellingen:
Geconcentreerde blootstelling aan ziektekiemen: Als u in een zorginstelling bent, bevindt u zich in een omgeving met andere zieke mensen die infecties kunnen hebben die kunnen worden verspreid. U wordt gewoonlijk ook aan meer mensen blootgesteld als u in een zorginstelling bent dan u normaal zou zijn (werknemers, vrijwilligers en bezoekers, bijvoorbeeld), en deze mensen zouden onbewust ziektekiemen van patiënt op patiënt kunnen overdragen.
Invasieve ingrepen en apparaten: Als u een ingreep hebt ondergaan die een breuk in uw huid veroorzaakt
of een medisch apparaat in uw lichaam brengt, is er een nieuw pad dat bacteriën kunnen volgen om een infectie te veroorzaken. De meest voorkomende ingrepen die een infectie kunnen veroorzaken, zijn:
– Centrale lijnen (ook wel centrale veneuze katheters genoemd) – Mensen die ernstig ziek zijn, kunnen een centrale lijn krijgen, een speciaal soort intraveneuze (IV) katheter, zodat de verpleegkundigen effectief antibiotica of andere medicijnen en vloeistoffen kunnen toedienen. Meestal worden centrale lijnen gebruikt op gespecialiseerde afdelingen, zoals de intensive care-afdeling (ICU).
De centrale lijn wordt ingebracht in een grote ader in uw lies, borst of hals. Omdat deze speciale infusen in een grote ader zitten, kunnen ze enkele weken of langer blijven zitten, waardoor het niet meer nodig is om steeds opnieuw infusen in de meer kwetsbare aderen in de arm aan te leggen. Een nadeel is echter dat deze grotere aders meer directe toegang tot het hart geven, en infecties kunnen zeer snel zeer ernstig worden.
Een infectie door een centrale lijn wordt een centrale lijn-geassocieerde bloedbaaninfectie, of CLABSI genoemd.
– Urineweginfecties – Patiënten in het ziekenhuis en in instellingen voor langdurige zorg kunnen een urinekatheter hebben – een buisje dat in de urinebuis wordt ingebracht en dat urine uit de blaas afvoert. Een infectie die door een urinekatheter wordt veroorzaakt, wordt een kathetergeassocieerde UTI of CAUTI genoemd. Volgens de statistieken zijn 75% van alle UTI’s in het ziekenhuis CAUTI’s, en ze zijn tegenwoordig de meest voorkomende vorm van zorginfectie.
– Operatieplaatsinfectie – Als u een operatie ondergaat, loopt uw wond het risico geïnfecteerd te raken. De ernst van de infectie kan variëren van een oppervlakkige infectie in de huid rond de chirurgische incisie, tot een veel diepere inwendige infectie. Chirurgische wondinfecties worden SSI’s genoemd.
– Ventilatorgeassocieerde longontsteking – Wanneer mensen aan een ventilator liggen omdat ze hulp nodig hebben bij het ademen, lopen ze het risico op het ontwikkelen van een longontsteking, een infectie in de longen. Dit wordt beademingsgeassocieerde longontsteking genoemd, of VAP. Er zijn veel mogelijke oorzaken voor dit type infectie, waaronder blootstelling van de longen (via de buis) aan bacteriën die normaal gesproken de longen niet kunnen bereiken.
– Drukletsel – Patiënten die aan bed gekluisterd zijn of lange tijd in een stoel of rolstoel zitten, lopen het risico een drukletsel of pijnlijke plek te ontwikkelen. Senioren kunnen ook een kwetsbare huid hebben die gemakkelijk scheurt. Ook deze verwondingen kunnen geïnfecteerd raken.
Welke soorten infecties zijn HAI’s?
Technisch gezien is elke soort infectie die in een zorginstelling wordt opgelopen een HAI, maar sommige soorten bacteriën komen op dit soort plaatsen vaker voor dan andere. Deze omvatten, onder andere:
- Methicilline-resistente Staphylococcus aureus, gewoonlijk aangeduid als MRSA.
- Clostridium difficile, vaak C. difficile of C. diff genoemd.
- Vancomycine-resistente Enterokokken.
- Norovirus.
Behandeling van HAI’s
Behandeling van HAI’s is hetzelfde als de behandeling van elk ander type infectie, met de juiste antibiotica. Maar de behandeling kan moeilijker zijn vanwege reeds bestaande aandoeningen en omdat sommige van de bacteriën die deze infecties veroorzaken, antibioticaresistent worden.
Voorkomen van HAI’s
De nadruk bij zorginfecties ligt nu op preventie en in de meeste gevallen is preventie heel basaal: goed de handen wassen en een goede hygiëne in de omgeving.
- Alle mensen die de kamer van een patiënt binnengaan of een patiënt aanraken, moeten hun handen wassen voor en na, zelfs als ze handschoenen dragen.
- Patiëntenkamers, evenals gemeenschappelijke ruimten en voorzieningen moeten regelmatig goed worden schoongemaakt.
- Medische apparatuur moet op de juiste wijze worden gewassen en gesteriliseerd (indien van toepassing).
- Invasieve procedures moeten zoveel mogelijk worden beperkt en zo kort mogelijk duren.
- Zorgverleners moeten steriele processen correct in acht nemen bij het uitvoeren van procedures, zoals het verwisselen van wondverbanden en het inbrengen van urinekatheters.
- Patiënten moeten zo vaak mogelijk beschikken over goed geventileerde privékamers.
- Patiënten moeten nauwlettend in de gaten worden gehouden op tekenen van infectie.
Hoe u uw risico op het ontwikkelen van een HAI kunt verminderen
- Zorg ervoor dat iedereen die in uw kamer komt, hetzij om zorg te verlenen of alleen om op bezoek te komen, zijn handen wast.
- Was uw eigen handen vaak en grondig.
- Meld alle tekenen of symptomen van een infectie, zoals toenemende roodheid rond een wond, onverwachte drainage uit een wond, troebele of vies ruikende urine, koorts, rillingen.
- Wanneer u een antibioticum moet nemen, neem het dan alleen zoals voorgeschreven en voor de volledige duur van het recept, zelfs als u het gevoel hebt dat uw infectie is verdwenen.
- Gebruik geen antibioticum van iemand anders om wat u denkt dat een infectie zou kunnen zijn, te behandelen.
Als u sepsis vermoedt, bel dan 9-1-1 of ga naar een ziekenhuis en zeg tegen uw arts: “IK BEN BEZORGD OVER SEPSIS.”
