Spośród 3,1 miliona zgonów noworodków, które miały miejsce w 2010 roku, jedna czwarta do połowy z nich nastąpiła w ciągu pierwszych 24 godzin po urodzeniu. Wiele z tych zgonów dotyczyło dzieci urodzonych zbyt wcześnie i zbyt małych, dzieci z infekcjami lub dzieci uduszonych w czasie porodu. Poród, narodziny i okres bezpośrednio po porodzie są najbardziej krytyczne dla przeżycia noworodków i matek. Niestety, większość matek i noworodków w krajach o niskim i średnim dochodzie nie otrzymuje optymalnej opieki w tych okresach.
Badania wykazały, że wiele istnień noworodków można uratować dzięki zastosowaniu interwencji, które wymagają prostej technologii. Większość z tych interwencji może być skutecznie wykonana przez jednego wykwalifikowanego ratownika medycznego opiekującego się matką i noworodkiem. Opieka nad wszystkimi noworodkami obejmuje natychmiastowe i dokładne osuszenie, kontakt noworodka z matką „skóra do skóry”, zaciskanie i przecinanie pępowiny w pierwszych minutach po urodzeniu, wczesne rozpoczęcie karmienia piersią i wyłączne karmienie piersią. Noworodki, które nie zaczną samodzielnie oddychać do 1 minuty po urodzeniu, powinny mieć zapewnioną wentylację dodatnim ciśnieniem powietrzem z pomieszczenia za pomocą worka samorozprężalnego i maski.
Po pierwszej godzinie życia noworodki powinny mieć zapewnioną opiekę okulistyczną, witaminę K oraz zalecane szczepienia ochronne (dawka urodzeniowa OPV i szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B). Należy ocenić ich masę urodzeniową, wiek ciążowy, wady wrodzone i objawy choroby noworodka. Szczególną opieką należy otoczyć chore noworodki, wcześniaki i/lub noworodki z niską masą urodzeniową oraz te, które są narażone na zakażenie wirusem HIV lub zarażone kiłą wrodzoną.
Kluczowe dokumenty WHO, które mają na celu poprawę umiejętności personelu medycznego w zakresie opieki nad noworodkiem po urodzeniu, to Ciąża, poród, połóg i opieka nad noworodkiem: przewodnik dla niezbędnej praktyki oraz Kurs niezbędnej opieki nad noworodkiem.