Po raz pierwszy usłyszałem to kłamstwo, byłem w piątej klasie. Pan Ward wziął mnie na bok (a może powiedział całej klasie, to było dawno temu), aby opowiedzieć mi o cudach Dvoraka, innego układu klawiatury, który został naukowo zaprojektowany, aby być bardziej wydajnym niż standardowy układ. Ten układ nazywał się QWERTY, wyjaśnił, i został stworzony, aby spowolnić maszynistów. Widzisz, w dawnych czasach mechaniczne maszyny do pisania mogły się zacinać, jeśli ludzie uderzali w klawisze zbyt szybko, więc musieli umieszczać wspólne litery daleko od siebie. Nowoczesna klawiatura, jak mi powiedziano, była pozostałością po epoce mechanicznej.
Od tamtej pory słyszałem tę historię powtarzaną tysiące razy. Tak wiele razy, że założyłem, że to prawda. Ale Jimmy Stamp w Smithsonian wskazuje na dowody opublikowane przez japońskich naukowców, że w rzeczywistości ta historia jest bzdurą. Klawiatura QWERTY nie powstała w pełni ukształtowana przez Christophera Sholesa, który jako pierwszy zgłosił patent na maszynę do pisania z jej układem. Powstała ona raczej z czasem, gdy operatorzy telegrafów używali maszyn do przepisywania alfabetu Morse’a. Układ często się zmieniał w stosunku do wczesnego układu alfabetycznego, zanim powstała ostateczna konfiguracja.
Badacze prześledzili ewolucję klawiatury maszyny do pisania wraz z zapisem jej wczesnych profesjonalnych użytkowników. Doszli do wniosku, że mechanika maszyny do pisania nie miała wpływu na projekt klawiatury. System QWERTY wyłonił się raczej jako rezultat sposobu, w jaki pierwsze maszyny do pisania były używane. Wczesnymi użytkownikami i beta-testerami byli operatorzy telegrafów, którzy potrzebowali szybko przepisywać wiadomości. Jednakże operatorzy uznali układ alfabetyczny za mylący i nieefektywny przy tłumaczeniu alfabetu morse’a. Dokument z Kioto sugeruje, że klawiatura maszyny do pisania ewoluowała przez kilka lat jako bezpośredni rezultat danych dostarczonych przez operatorów telegraficznych.
To znaczy, lekcja z historii QWERTY pozostaje odpornością projektu stworzonego dla dyktatu przestarzałej technologii. QWERTY jest wciąż przykładem technologicznego rozmachu. Ale rozwój tego projektu nie był przypadkowy ani głupi: był złożony, ewolucyjny i całkiem sensowny dla operatorów Morse’a.
Konfiguracje klawiatury są na nowo ważne, gdy myślimy o tym, jak powinniśmy pisać na tabletach i innych urządzeniach. Wizytówką komputera osobistego była klawiatura, a teraz nosimy przy sobie kawałki szkła, na których symulujemy starą konstrukcję QWERTY. Czy zamierzamy utrzymać ten układ? Być może QWERTY zawsze będzie wystarczająco dobra. Ale jeśli nie, jak może rozwinąć się nowy projekt?