Huidige diarchieënEdit
AndorraEdit
Andorra is een parlementair co-principaat. De prinsen zijn (ambtshalve) de Franse president en de bisschop van Urgell in Catalonië, Spanje. Sinds 1962 wordt de Franse president in Frankrijk bij algemeen kiesrecht gekozen. De bisschop van het bisdom Urgell wordt benoemd door de rooms-katholieke paus.
BhutanEdit
De grondwet van 2008 bevestigt de gehechtheid van Bhutan aan een traditionele duale regering die de macht deelt tussen de Druk Gyalpo (“koning”) en de boeddhistische religieuze autoriteiten onder leiding van de Je Khenpo. In de praktijk fungeren de religieuze leiders echter meer als adviseurs van de koningen dan als machthebbers.
Noord-IerlandEdit
Op grond van het Goede-Vrijdagakkoord van 1998, dat bedoeld was om een einde te maken aan het conflict in Noord-Ierland, staan de eerste minister en de vice-eerste minister gezamenlijk aan het hoofd van de uitvoerende macht van het gebied. Beide functies hebben dezelfde uitvoerende bevoegdheden; zij zijn echter geen staatshoofd.
San MarinoEdit
De kapiteins-regent (Italiaans: Capitani Reggenti) van San Marino worden om de zes maanden gekozen door het Marinese parlement, de Grote en Algemene Raad. Zij fungeren als staatshoofden en regeringsleiders en worden gewoonlijk gekozen uit tegengestelde partijen.
IsraëlEdit
Na de politieke crisis van 2019-2020 onderging de basiswet van de regering van Israël een grote verandering. Een systeem van twee premiers, die tegelijkertijd door de Knesset kunnen worden benoemd, werd ingesteld.
Volgens de nieuwe methode is er een “plaatsvervangend eerste minister” naast de belangrijkste en verklaarde eerste minister. Na de helft van de regeringsperiode wisselen de twee premiers van positie en status.
Tijdens de regeringsperiode worden echter de rollen en taken van de regering verdeeld tussen de twee premiers en heeft ieder van hen het recht ministers te benoemen en te ontslaan zonder inmenging van de ander.
Historische diarchieënEdit
SpartaEdit
Het koningsambt in het oude Sparta was verdeeld tussen twee koningen uit verschillende dynastieën, die elk een veto hadden over de acties van de ander.
Romeinse RepubliekEdit
Na de omverwerping van de Romeinse monarchie stichtten de Romeinen een oligarchische Romeinse Republiek die de opperste uitvoerende macht (Latijn: imperium) verdeelde tussen twee consuls, die elk jaar werden gekozen en elk een veto hadden over de acties van de ander.
De historische duumviri waren geen heersers maar magistraten, die verschillende rechterlijke, godsdienstige of openbare functies uitoefenden.
HongarijeEdit
De Hongaren kenden oorspronkelijk een systeem van dubbel koningschap, waarbij het godsdienstig gezag berustte bij de kende en het militair gezag bij de krijgsoverste (gyula). Men neemt aan dat toen de kende Kurszán rond 904, kort na de komst van de Hongaren in Pannonië, werd gedood, zijn rol werd overgenomen door de krijgsleider Árpád, waarmee de Hongaarse monarchie werd gevestigd. Het is niet met zekerheid bekend of Árpád oorspronkelijk de kende of de gyula was.
Middeleeuws EuropaEdit
Een paréage was een feodaal verdrag waarin de “gelijkwaardigheid” (Latijn: pari passu) van twee vorsten over een gebied werd erkend. De beroemdste overeenkomst van dit type was het verdrag van 1278 waarbij het moderne Andorra werd opgericht. Andere voorbeelden zijn Maastricht, dat gedeeld werd door de hertog van Brabant en het prins-bisdom Luik. Na de oprichting van de Nederlandse Republiek werd het een condominium van Luik en de Verenigde Provinciën, die het tot 1794 bestuurden via de Staten-Generaal der Nederlanden.
JapanEdit
Tijdens het Japanse shogunaat was de keizer in theorie een opperste geestelijke en wereldlijke heer die het gezag voor gezamenlijke heerschappij delegeerde aan de shōgun. In de praktijk was de macht van de shōguns zo volledig dat zij gewoonlijk eerder als de facto monarchen dan als onderkoningen of korulers worden beschouwd.
TibetEdit
Tussen 1642 en 1751 werd de politieke macht in Tibet gedeeld tussen de 5e, 6e en 7e Dalai Lama’s, die aan het hoofd stonden van de boeddhistische staatsgodsdienst van het rijk, en verschillende seculiere heersers die bekend stonden als desi’s. De groeiende macht van de desi’s bracht de 7e Dalai Lama ertoe het ambt af te schaffen en te vervangen door een raad die bekend staat als de Kashag, waardoor hij zijn gezag over het rijk kon consolideren. Een soortgelijk systeem ontstond in Bhutan, waar de gouverneur van Wangchuck (penlop) van Trongsa in 1907 Druk Desi en Druk Gyalpo werd. In tegenstelling tot Tibet consolideerde de dynastie uiteindelijk haar macht en regeert nu als de koningen van Bhutan.
CanadaEdit
De koloniale provincie Canada werd van 1841 tot 1867 gewoonlijk bestuurd door twee gezamenlijke premiers. Gewoonlijk werd er een gekozen uit het Engelstalige Canada West en de andere uit het Franstalige Canada East.
RuslandEdit
Tussen de Februarirevolutie in maart 1917 en de Oktoberrevolutie in november was de politieke macht in Rusland verdeeld tussen de Russische Voorlopige Regering en de Sovjet van Petrograd, een toestand die door Vladimir Lenin werd omschreven als “Dubbele Macht”. Hij werkte de situatie uit tot een tweeledige machtsdoctrine, waarbij de communisten samenwerkten met de bestaande burgerlijke regeringsvormen en deze vervolgens verdrongen.
IndiaEdit
Naamgevend als India-secretaris voor het ministerie van Lloyd George, legde Edwin Samuel Montagu op 20 augustus 1917 de “Grand Declaration” af dat het Britse beleid voortaan zou bestaan uit “toenemende associatie van Indiërs in elke tak van het bestuur en de geleidelijke ontwikkeling van zelfbesturende instellingen”. Montagu en Burggraaf Chelmsford, de gouverneur-generaal van India, maakten vervolgens in 1917 en 1918 een uitgebreide rondreis over het subcontinent. De aanbevelingen van het Montague-Chelmsford Rapport vormden de basis voor de Government of India Act 1919 die een “diarchie” instelde in Brits India.
Op grond van die wet moest de uitvoerende macht worden geleid door een gouverneur, benoemd door de Secretary of State, die de Governor General kon raadplegen. De gouverneur was verantwoording verschuldigd aan de staatssecretaris voor daden van nalatigheid en van commissie. Hij moest de openbare orde in de provincie handhaven en ervoor zorgen dat het provinciaal bestuur goed functioneerde. Met betrekking tot overgedragen onderwerpen moest hij worden bijgestaan door zijn ministers, terwijl gereserveerde onderwerpen moesten worden beheerd door de gouverneur-generaal en zijn uitvoerende raad.
De leden van de Uitvoerende Raad moesten worden benoemd door de staatssecretaris en waren hem in alle aangelegenheden verantwoording schuldig. Er waren bepaalde aangelegenheden die hij naar eigen goeddunken diende te regelen, waarbij hij verantwoording verschuldigd was aan de Minister van Staat. Elk raadslid bleef in functie voor een periode van vier jaar. Hun salarissen en arbeidsvoorwaarden waren niet onderworpen aan de stemming van de provinciale wetgever. Alle besluiten in de raad moesten bij meerderheid van stemmen worden genomen, waarbij de gouverneur de mogelijkheid had om stakingen te doorbreken.
SamoaEdit
Tijdens de oprichting van de moderne staat Samoa in 1962 werd de macht gedeeld tussen de twee stamhoofden Malietoa Tanumafili II en Tupua Tamasese Meaʻole. Meaʻole overleed het jaar daarop, waarna het land tot de dood van Tanumafili als monarchie functioneerde en daarna als republiek.
BoliviaEdit
Na een staatsgreep in 1964 kwam voormalig vice-president René Barrientos aan de macht als president van de militaire junta. Het jaar daarop, geconfronteerd met ontevredenheid van loyalisten van generaal Alfredo Ovando Candía, kondigde Barrientos het copresidentschap tussen hemzelf en Ovando Candía af. Het duo regeerde als dubbele presidenten tot 1966, toen Barrientos aftrad om mee te doen aan de algemene verkiezingen van dat jaar.