Runners zijn verslaafde atleten. Zelfs gelegenheidslopers houden van het gevoel en de voordelen van de sport. Als de artrose zo ernstig wordt dat een gewrichtsvervanging wordt overwogen, is het vooruitzicht om de sport op te geven een van de redenen dat veel hardlopers de ingreep uitstellen. Maar dit is wat ze niet weten: Je hoeft het niet op te geven.
Arthritis van de knie gaat vaak gepaard met pijn, bewegingsverlies en zwelling. Er zijn vele oorzaken, maar de meest voorkomende is posttraumatische artritis, waarbij een blessure uit het verleden een rol speelt. Jaren geleden was er schade aan de meniscus (die fungeert als schokdemper) en de knie, waardoor het gewrichtskraakbeen (het gewichtdragende oppervlak) geleidelijk afslijpte en het normaal beschermde gewricht in elkaar zakte tot bot-op-bot. Andere oorzaken, zoals osteoartritis (die soms erfelijk is) of een ontstekingsziekte, kunnen soortgelijke symptomen veroorzaken.
Lopen op gezonde knieën veroorzaakt geen artritis. Het normale kniegewricht is ontworpen om een leven of twee mee te gaan. Maar als er eenmaal schade optreedt, kunnen de veranderde mechanismen van instabiliteit en verhoogde schokabsorptie leiden tot progressieve slijtage. Indien vroegtijdig behandeld, kunnen de beschadigde weefsels, zoals de meniscus, de ACL en het gewrichtskraakbeen, hersteld, geregenereerd en vervangen worden, waardoor het gewricht beschermd wordt.
Zelfs nadat artritis is ingetreden (zolang er nog enige ruimte tussen de botten overblijft), zorgt een biologische gewrichtsvervanging er vaak voor dat atleten hun sport weer kunnen beoefenen, inclusief hardlopen. Bij deze BioKnee techniek worden de meniscus en de ligamenten vervangen door donorweefsel en wordt het gewrichtskraakbeen hersteld. We verkiezen bijna altijd een biologische gewrichtsvervanging boven een kunstmatige, omdat de biologische knie normaler aanvoelt en later altijd kan worden vervangen door een kunstmatige.
Wanneer het kniegewricht versleten is tot bot op bot, is meestal een gedeeltelijke of volledige knieprothese nodig. Met de vooruitgang in robottechnologie en 3D-modellering zijn dit nu poliklinische procedures met hoge nauwkeurigheid en duurzame materialen. Bij een volledige gewrichtsvervanging is de nauwkeurigheid zo hoog dat botcement vaak niet meer nodig is: Het lichaam groeit zijn eigen bot in het poreuze onderoppervlak van de implantaten, waardoor ze permanent aan elkaar worden bevestigd. De vraag is dan, waarom niet lopen?
Vroeger werd patiënten verteld naar huis te gaan en hun knie rust te geven na een kunstmatige gewrichtsvervanging. Ze konden lopen, golfen en eventueel dubbelspel spelen. De vrees was dat de implantaten zouden verslijten of dat het cement dat ze aan het bot bevestigde zou afbreken. Helaas maakte dit advies de lopers depressief en leidde het tot een hoger percentage bot-osteoporose en spierverzwakking. Het losraken en het falen van gewrichten kan door dit “conservatieve” advies zijn toegenomen. Door patiënten aan te raden geleidelijk terug te keren naar het hardlopen, bouwen we botdichtheid en spierkracht op, waardoor het risico op het loskomen van gewrichten afneemt. De plastic inlegzolen die nu worden gebruikt zijn zo duurzaam dat de kans op slijtage zeer klein is. En als ze dat toch doen, kunnen ze relatief gemakkelijk worden vervangen.
De meeste mensen echter, tegen de tijd dat ze bezwijken aan een gewrichtsvervanging, lopen al jaren mank. Zij hebben hun normale looppatroon verloren en hebben zwakke plekken in hun heupen en bilspieren. Hun lichaam heeft dit gecompenseerd met veranderde loop- en wandelmechanismen. Er zijn maanden van intensieve fitnesstraining nodig, bij voorkeur onder begeleiding van deskundige trainers en fysiotherapeuten, om de optimale lichaamsmechanica te herstellen. Terwijl de botgenezing in het onderoppervlak van de implantaten na zes weken meestal voltooid is, heeft de rest van het lichaam meestal vier tot zes maanden training nodig voordat hardlopen veilig is. Onze patiënten beginnen met looptraining, core fitness, gewichtheffen, Pilates programma’s, zwembadlopen, balanstraining en een groot aantal andere slimme oefeningen voordat ze weer buiten gaan hardlopen.
En het is veilig. We hebben mensen die hardlopen voor hun plezier, en hardlopen voor extreme wedstrijden zoals Ironman, Escape from Alcatraz, en soortgelijke evenementen. In 30 jaar fitnessbegeleiding hebben we nog geen kunstmatig implantaat door hardlopen versleten zien raken – en met de nieuwere technieken en materialen achten wij de kans daarop gering. De kans op een depressie door een loper alleen aan een fiets gekluisterd te houden, is echter groot. Zoals de uitdrukking luidt: “Als je van iemand houdt, laat hem dan vrij.” Dit geldt vooral als ze een hardloper zijn.
Disclaimer
De hierboven geuite meningen zijn van de auteur zelf.