Whale Watching 101

Deze gids voor walvisspotten geeft u een brede populair-wetenschappelijke achtergrond over de bultrug en geweldige tips voor het spotten (en luisteren!) van walvissen.

U komt het volgende te weten:

• Waarom walvissen elk jaar tussen de 6.000 en 16.000 mijl per jaar
• Wanneer en waar u de grootste kans heeft om een walvis te zien op Hawaii
• Hoe u hun vele verschillende stunts kunt herkennen
• Hoe u live naar walvisliederen kunt luisteren
• Wanneer walvissen nauwer verwant zijn aan vissen of aan giraffen
• Hoe u kunt helpen deze majestueuze dieren te behouden

Een snelle herinnering: het walvisseizoen in Hawaï is tussen november en mei. Bekijk onze tips en trucs om walvissen te zien op Hawaii als u wilt leren hoe u de walvissen zelf kunt zien en/of beluisteren, of onze 6 geweldige tips om walvissen te spotten en zo het beste uit een walvissafari te halen.

Bultruggen in een notendop

Bultrugwalvissen zijn regelmatige bezoekers van de Hawaiiaanse eilanden. Vrouwtjes zijn iets groter dan de mannetjes, maar alle volwassenen meten tussen de 40 en 50 voet en wegen tussen de 25 en 40 ton.

Deze immense dieren voeden zich met zeer kleine dieren: krill (kleine garnaalachtige schaaldiertjes) en verschillende soorten kleine vis. Bultruggen eten tot 1,5 ton voedsel per dag (!), en ze jagen met behulp van een opgeschaald waterfilter. De walvissen zwemmen met open bek door een school prooien en duwen dan het water naar buiten om hun voedsel te filteren met behulp van geplaatse groeven in hun bek: baleinen. Het zijn sociale jagers en ze hebben een breed scala aan technieken, met als meest interessante het “bubbelnet”.

Een groep walvissen creëert dit net door in een krimpende cirkel onder een groep prooien door te zwemmen terwijl ze bellen blazen. Hierdoor wordt hun prooi in een steeds kleinere cilinder geduwd en als de cirkel klein genoeg is zwemmen de walvissen er doorheen om al hun voedsel te oogsten.

De bultrugwalvis heeft een kenmerkende lichaamsvorm, met ongewoon lange borstvinnen en een knobbelige kop. De vorm en het kleurenpatroon van de rugvin en de staartvin van de bultrugwalvis zijn bij elk dier even individueel als de vingerafdrukken bij de mens. Van de mannetjes is bekend dat ze complexe liederen zingen.

Bultruggen kunnen onder water niet ademen, maar ze kunnen hun adem heel goed inhouden. Om de 7 à 20 minuten komen ze weer boven water om adem te halen, en terwijl ze aan de oppervlakte zijn, voeren ze vaak acrobatische stunts uit die mogelijk worden gebruikt om te communiceren. In totaal brengen ze ongeveer 10% van hun tijd aan de oppervlakte door.

Waarom en wanneer migreren bultruggen?

Tweemaal per jaar migreren bultruggen tussen (meestal polaire) voedingsgebieden in koud water en subtropische parings- en kalvergebieden. Het grootste deel (60%) van de bultruggenpopulatie in het noordelijke deel van de Stille Oceaan brengt zijn paar- en kalftijd door rond de Hawaï-eilanden tussen november en mei.

Het afstandsrecord voor de migratie van bultruggen is 25.000 km gedurende één jaar! De bultruggen uit het noordelijk deel van de Stille Oceaan doen het iets rustiger aan en leggen “slechts” 6000 mijl per jaar af. De belangrijkste reden voor deze migratie is voedsel, maar er spelen nog vele andere factoren mee, zoals de temperatuur van het water, het zoutgehalte en de aanwezigheid van roofdieren. In het algemeen is het meeste voedsel te vinden in de poolwateren, maar dit voedsel trekt ook grote roofdieren aan, zoals orka’s, die op jonge walvissen kunnen jagen. Om hun jongen (kalveren) tijdens hun eerste (meest kwetsbare) maanden veilig te houden, migreren de walvissen naar voedselarme subtropische wateren. Een goede manier om dit te onthouden is “zomer-voeden, winter-broeden”.

Hieronder ziet u de migratiepatronen van de bultruggen in het noordelijk deel van de Stille Oceaan. Let op de twee kleinere broedgebieden in de winter in de buurt van Japan en Mexico, en de immense populariteit van de Hawaïaanse eilanden!

Bultrugwalvissen op Hawaii: Waar en wanneer kunt u ze vinden?

Tussen de 10.000 en 12.000 bultrugwalvissen overwinteren rond Hawaii. U kunt deze walvissen gemakkelijk spotten als ze dicht (± een paar kilometer) bij de kust zijn door sommige van hun acrobatische stunts, zoals met hun staart tegen het water slaan of water uit hun spuitgat blazen.

Sommige tijden en plaatsen zijn beter dan andere om walvissen te spotten in Hawaii. Als u Hawaii bijvoorbeeld buiten het walvisseizoen bezoekt (dat is tussen november en mei), zijn uw kansen om een walvis te zien heel klein.

Tijdens het walvisseizoen kunt u vanaf elke kustlijn in Hawaii walvissen zien. Net als wij houden de bultruggen van sommige delen van Hawaï meer dan van andere delen, maar er is echt geen “walvisvrij” deel van Hawaï.

Hieronder ziet u de resultaten van een onderzoek vanuit de lucht dat tussen 1993 en 2003 werd gehouden door Dr. Joe Mobley van de Universiteit van Hilo. Overal op Hawaii zijn walvissen gezien: van een paar walvissen in de gele gebieden tot vele in de rode “hot-spots”.

Als u op het Grote Eiland bent, betekent dit dat u de meeste kans hebt om walvissen te zien in het noorden van Kona, en het noorden en zuiden van Kohala. Als u echt graag veel walvissen wilt zien, kunt u denken aan kamperen in Waipi’o of Pololu vallei, of het organiseren van een picknick bij zonsondergang in Holoholokai Beach Park. Let wel, om te gaan kamperen moet u een campingvergunning aanvragen.

Humpback Whale Acrobatics

Humpback whales zijn actieve en acrobatische walvissen, dat is de belangrijkste reden waarom het zo makkelijk is om ze te vinden en zo leuk om ze te bekijken. Het is mogelijk dat de walvissen deze stunts alleen voor de lol doen, maar waarschijnlijk zijn ze belangrijk voor de communicatie tussen bultruggen onderling. Enkele veel voorkomende gedragingen van de bultruggen rond Hawaii zijn:

• Blow – dit is de meest voorkomende manier om een walvis te spotten, en gebeurt telkens wanneer een walvis aan de oppervlakte komt om adem te halen.
• Head rise / Spion hop – een walvis komt met zijn kop verticaal uit het water omhoog
• Tail slap – als een walvis met zijn enorme staart op het wateroppervlak slaat
• Flipper slap/ Pec slap – als een walvis met (een van hun) flippers/pecs op het water slaat
• Head lunge – net als de Head rise, maar nu slaat de walvis naar voren
• Peduncle slap – of de “staart klap op snelheid”. Spectaculairder omdat een groter deel van de walvis wordt blootgesteld.
• Opduikduik – het laatste wat u van de walvis ziet (gedurende 3-10 minuten) als hij naar beneden duikt
• Opduikduik – de meest spectaculaire stunt die deze walvissen uitvoeren: zichzelf helemaal uit het water werpen
• Zwemmen op hun rug met beide flippers in de lucht

Dit zijn allemaal spectaculaire stunts om te zien, maar acrobatiek is niet het enige wat deze bultruggen te bieden hebben. Misschien wel het meest interessante deel van hun gedrag is het zingen!

Bultruggen zingen

Bultruggen zijn de aquatische versie van operazangers. Wetenschappers hebben ontdekt dat bultruggen lange en complexe “liederen” zingen, die meestal tussen de 10 en 20 minuten duren en die urenlang herhaald kunnen worden.

Alle walvissen in de Noord-Amerikaanse Atlantische populatie zingen hetzelfde lied, maar walvissen van andere populaties zingen uniek verschillende liederen, en elk van deze liederen verandert elk jaar een beetje. Het is alsof ze elk hun eigen hitparade hebben! Alleen de mannelijke walvissen zingen en daarom denkt men dat de liederen deel uitmaken van paringsrituelen.

Ik heb het beste voor het laatst bewaard: Wist u dat u ook naar live uitvoeringen van deze liederen kunt luisteren als u tijdens het walvisseizoen in Hawaii bent? Geluid draagt ver onder water, en u kunt deze liederen horen zelfs als u een paar kilometer van de zingende walvissen verwijderd bent.

Het enige wat u hoeft te doen is in en onder water te gaan als u walvissen dicht bij de kust ziet, uw oren te klaren (sluit uw neus met uw vingers en blaas er tegelijkertijd in tot ze ‘ploppen’), te drijven, en goed te luisteren. U kunt dit natuurlijk ook tijdens het snorkelen doen. Meer gedetailleerde instructies vindt u in onze lovebigisland whale watching guide.

Bent u benieuwd hoe walvissen klinken? U kunt luisteren naar een geluidsfragment van een walviszang opgenomen door de NOAA. U kunt het bestand hier vinden of er direct hieronder naar luisteren. Klinken ze niet als onderwaterkoeien?

http://hawaiihumpbackwhale.noaa.gov/explore/sounds/whale_song.mp3

Adopteer een walvis!

Walvissen hebben het de afgelopen eeuw moeilijk gehad vanwege hun waarde voor jagers en hebben nog steeds bescherming nodig. Gelukkig is het heel eenvoudig om ze te helpen beschermen. Omdat (helaas) de economische waarde nog steeds de grootste motivator is als het gaat om pogingen tot behoud, zal het deelnemen aan een verantwoorde walvissafari, op de lange termijn, deze majestueuze dieren helpen te overleven. Walvistours dragen nu al ongeveer 20 miljoen dollar per jaar bij aan de totale inkomsten van de staat, en naarmate het toerisme toeneemt, zal dit aantal stijgen.

Een andere manier om te laten zien dat u om de walvis geeft, is door een walvis te adopteren. Je kunt ook een walvis adopteren voor een vriend of geliefde, dus kijk op hun site!

Nijlpaarden, herten, giraffen en walvissen?

Wist u dat walvissen geen naaste familie van vissen zijn? Bultruggen zijn een soort baleinwalvissen, die samen met alle walvissen tot de orde Cetacea behoren (samen met dolfijnen en bruinvissen). De voorouders van deze Cetaceeën (en van alle walvissen) leefden vroeger op het land en gingen minder dan 50 miljoen jaar geleden naar het water. Hun naaste nog levende verwant is het nijlpaard; andere verre verwanten zijn de giraf en het varken!

Er zijn nog nauwere verwanten geweest van de huidige walvissen, en de naaste van zulke verwanten die wij kennen is de Indohyus (Grieks voor Indisch Varken). Dit dier was een vos-vormig dier dat ongeveer 48 miljoen jaar geleden leefde. Hieronder ziet u de stamboom van de Bultrugwalvis zoals vastgesteld door Gatesy en Spaulding in 2009 .